„Morderstwo po królewsku” S.J. Bennett

MORDERSTWO PO KRÓLEWSKU

  • Autorka: S.J. BENNETT
  • Wydawnictwo: WYDAWNICTWO KOBIECE
  • Cykl: JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ PROWADZI ŚLEDZTWO (tom 3)
  • Liczba stron: 352
  • Data premiery: 28.08.2024

  • Data premiery światowej: 10.11.2022

Morderstwo po królewsku” to ostatni tom serii „Jej Królewska Mość prowadzi śledztwo” wydany pod koniec sierpnia br. przez Wydawnictwo Kobiece. Pomysł zagadek kryminalnych osadzonych w rodzinie królewskiej tak mnie zaintrygował, że nie wiem, kiedy, a przeczytałam z rzędu praktycznie trzy następujące po sobie tomy. Poprzednie opinie dotyczą książek: „Tajemnica morderstwa w Windsorze” oraz „Zbrodnia w Pałacu Buckingham”. Książka premierę światową miała prawie dwa lata temu, ale ja o całej serii dowiedziałam się dopiero niedawno. Nic się jednak nie stało, gdyż znalazłam czas, by w ramach prywatnych planów czytelniczych nadrobić cykl autorstwa Sophie Bennett. 

Tym razem monarchini zajmuje się z ukrycia zagadką kryminalną podczas bożonarodzeniowego pobytu w posiadłości w Sandringham. I tym razem też śmierć nie spotyka personel rodziny królewskiej a Sir Edwarda St. Cyra, którego odcięta dłoń o poranku została znaleziona na plaży w Snettisham. Zmarły był znany rodzinie królewskiej, gdyż będąc dwa lata starszy od księcia Karola często bywał gościem Windsorów. Elżbieta II wsparta niezawodną asystentką głównego sekretarza Królowej Rozie Oshodi byłej kapitan Królewskiej Artylerii Konnej, studiuje dogłębnie relacje łączące zmarłego z jego bliższą i dalszą rodziną. Sytuację komplikuje fakt, że Ned St. Cyr był znanym kobieciarzem i zamierzał stać się po raz czwarty mężem, tym razem trzydziestoletniej Astrid, młodszą od najstarszej córki Neda. 

Zdecydowanie bardziej podobała mi się ta część od drugiego tomu😏. Zastanawiając się nad tym, co zaważyło na wyższej ocenie stwierdzam, że przede wszystkim większy udział głównej bohaterki w całym śledztwie. Tym razem to Królowa – podobnie jak w pierwszym tomie – starała się znaleźć motywy, rozpytywała okolicznych mieszkańców, delikatnie nakierowywała policję na kolejne kroki, które powinni podjąć. Sam zaś komendant policji Norfolk – Nigel Bloomfield podążał jej tokiem myślenia, choć przyznaję raz szybciej raz wolniej. Od początku cyklu drażniły mnie sformułowania do rodziców używane przez Sophię Bennett tj. mamusia tatuś. Tak zwracają się do swoich rodzicieli wszyscy arystokraci, również rodzina królewska. Zastanawiało mnie to, jak w tak infantylny sposób można mówić np. o Królowej Matce. Ostatnio przeczytałam jednak, że to jest wymóg w brytyjskiej arystokracji. I to kolejna ciekawostka, która mnie zaskoczyła i z którą się z Wami dzielę. 

Przez ten czas królowa przyjmowała wizyty prezydentów i polityków. Witała ambasadorów przypinała ordery do wypiętych piersi, organizowała imprezy fundacji dobroczynnych…” – Morderstwo po królewsku” S.J. Bennett. 

I te wszystkie obowiązki na tyle nudziły monarchinię, że szukała dodatkowych intelektualnych rozrywek, choćby w postaci prywatnie prowadzonego śledztwa osadzonego w światku brytyjskiej arystokracji. Gdzie majątek dziedziczony jest przez najstarszego potomka męskiego, co powoduje, że córki pozostają bez rodzimych tytułów i rodzimych posiadłości, które przechodzą przykładowo na najstarszego kuzyna. Gdzie Królową fascynują polowania, hodowanie gołębi królewskich czy jazda konna, której Elżbieta II oddawała się bez reszty, o ile jej zdrowie na to pozwalało. Gdzie „(…) Arystokrata mógł mieć tyle dzieci, ile sobie zamarzył, zarówno w ramach małżeństw, jak i poza nim, adoptowanych lub pozostających z nim w innym stosunku, jednak wyłącznie dziecko biologiczne poczęte przez poślubioną sobie parę miało prawo dziedziczenia po nim tytułu. Takie było prawo.”  Gdzie chcąc nie chcąc Royalsi muszą ufać swym bliskim współpracownikom, jak „mierzącej ponad sto osiemdziesiąt centymetrów wzrostu czarnoskórej kobiety w tweedowym stroju”. 

(…) U podstaw pierwszej zbrodni legła obsesja na punkcie genetyki. Ale już do kolejnej popchnęła miłość. Trzecia była owocem lekkomyślności.” – Morderstwo po królewsku” S.J. Bennett. 

Mam nadzieję, że ciekawi Was jak z jednej odciętej dłoni Sir Edwarda St. Cyra w trzydziestu pięciu rozdziałach powieści zamkniętych w trzech częściach Bennett stworzyła powieść z gatunku cosy crime, w której finalnie życie straciły trzy osoby. I mam nadzieję, że intryguje Was jaką rolę w rozwiązaniu zagadki miała Elżbieta II. 

Mnie ciekawi bardzo o czym jest czwarta powieść z serii, której przedsmak Wydawca zamieścił na końcu; „Śmierć w diamentach”, która rozpoczyna się w Paryżu w roku 1957, a która światową premierę miała 1 lutego 2024, a debiutować będzie na polskim rynku w listopadzie br. Czas szybko leci więc cierpliwie czekam😁. 

Moja ocena: 7/10

Książkę wydało Wydawnictwo Kobiece, a ja z nią zapoznałam się dzięki Legimi.

„Zbrodnia w pałacu Buckingham” S.J. Bennett

ZBRODNIA W PAŁACU BUCKINGHAM

  • Autorka: S.J. BENNETT
  • Wydawnictwo: WYDAWNICTWO KOBIECE
  • Cykl: JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ PROWADZI ŚLEDZTWO (tom 2)
  • Liczba stron: 432
  • Data premiery: 19.06.2024 

  • Data premiery światowej: 11.11.2021 

Spodobał mi się pierwszy tom cyklu „Jej Królewska Mość prowadzi śledztwo” pt.  „Tajemnica morderstwa w Windsorze” S.J. Bennett (recenzja na klik). Oczywiście nie jest to proza wyjątkowa, nie jest to literatura piękna. Jest to rekreacyjna powieść z gatunku cosy crime, w której morderstwa są pokazane bardziej przytulnie, niż w zwykłych kryminałach, a niektóre historie wydają się być nadmiarowo fantazyjne. O to zresztą nietrudno, jeśli główną bohaterką książek Sophii Bennett jest Królowa Elżbieta II. Idąc więc za ciosem w księgarni Legimi odnalazłam kolejne dwa tomy cyklu i z ochotą zabrałam się do zapoznawania się z premierą z czerwca br. pt. „Zbrodnia w pałacu Buckingham” wydanej nakładem Wydawnictwa Kobiece

Już na samym początku autorka zastrzega, że „Książka ta powstała, zanim książę Filip zmarł 9 kwietnia 2021 roku w wieku 99 lat. Dedykuję ją jego pamięci, z czułością i podziwem dla dobrze przeżytego życia, ale i nie bez tremy: czy nagrodziłby moją pisaninę śmiechem? Czy cisnąłby tomem z szerokim uśmiechem wyrażającym irytację? Mam nadzieję, że tak właśnie by zareagował.” Sama się zastanawiałam już przy czytaniu pierwszego tomu, o którym wspominam powyżej jak zareagowała świta angielskiego dworu królewskiego i sama Rodzina Królewska na ten pomysł wydawniczy. Nie ukrywam, że nawet szukałam czy w zasobach internetowych nie ma nic w tym temacie. I niestety, niczego nie znalazłam. 

Wracając do powieści to zastosowany przed pierwszą częścią cytat brzmiący: „Pokażę waszej lordowskiej mości, do czego zdolna jest kobieta.” Artemisia Gentileschi (1593 – ok. 1654) dał zapowiedź dobrej zabawy ze zdolną kobietą🙄. Ja oczywiście założyłam, że cytat może odnosić się do głównej, królewskiej bohaterki. Choć różnie to może być… Podobnie jak poprzednio i w tej części autorka oznaczyła czas akcji. Kryminalna intryga, którą zainteresowała się Królowa zaczyna się w Październiku 2016 roku, gdy osobisty jej sekretarz rano przy basenie odkrywa zwłoki ponad sześćdziesięcioletniej pokojówki Cynthii Harris. Choć autorka nie pozwala czytelnikowi się nudzić nawracając fabułę, aż do trzech miesięcy wstecz, gdy historią Wielkiej Brytanii wstrząsają silne polityczne prądy doprowadzające ostatecznie do Brexitu, a główna bohaterka zleca swoim podwładnym ustalenie jakim cudem wypożyczony w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku obraz Ministerstwu Obrony do tej pory nie wrócił do jej kolekcji. Jakimś trafem różne wydarzenia, o których autorka wspomina w Prologu i części pierwszej tj.; śmierć pokojówki, tajemnicze nieprzyjemne liściki kierowane do pracowników rodziny królewskiej i zagadka związana z obrazem statku „Brytania” czy dzieła Artemisi Gentileschi są ze sobą powiązane. I to właśnie monarchini będzie starać się przyczynić do odkrycia tego związku. 

Opowieść zagłębia czytelnika w relacje Królowej z Sir Simonem Holcroftem jej osobistym sekretarzem, którego czytelnik zna z poprzedniej części. 

Teoretycznie jako osobisty sekretarz odpowiedzialny był za organizację oficjalnych wizyt królowej oraz relacji z rządem, jednak w praktyce interesowało go wszystko, co mogło w jakikolwiek sposób dotyczyć jego pracodawczyni.” -„Zbrodnia w pałacu Buckingham” S.J. Bennett.

Jak i innych bliskich współpracowników Królowej, np. była kapitan Królewskiej Artylerii Konnej Rozie Oshodi, której Królowa z nieznanych mi przyczyn powierzyła sekret interesowania się różnymi kryminalnymi zagadkami. Autorka odzwierciedla w swej fabule życie Królowej w codzienności, co skłaniało mnie nie raz do wniosku, że Elżbieta II otaczała się cały dzień różnymi osobami, z którymi przychodziło jej współpracować raz częściej, raz rzadziej.  Do tego, co jest dużą wartością tej serii Sophia Bennett wraca do wydarzeń historycznych jak wizyta w Chinach, gdy Korona przygotowywana się do wycofania z Hongkongu, co ostatecznie miało miejsce w 1997 roku czy do samego dzieciństwa Elżbiety II, gdy jej rodzina po abdykacji jej wujka Davida musiała nagle przenieść się do Pałacu królewskiego lub gdy Lilibeth ze swą siostrą bawiły się w zamku w chowanego. Bardzo zgrabnie nawiązuje również do relacji monarchini z Królową Matką, która wspominana jest jako mamusia. W pięćdziesięciu rozdziałach i łącznie czterech częściach autorka pozwala przyglądać się czytelnikowi życiu na dworze, a także społecznym wydarzeniom, które działy w się w roku 2016, jak wspomniane wcześniej referendum brexitowe, wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych, a także początek wielkiego remontu w pacu Buckingham. 

Autorka zestawia trochę życie Elżbiety kiedyś, gdy była całkiem inną osobą;

„(…) No ale chyba nikomu nie przyjdzie do głowy szukać królowej brytyjskiej w starej szafie?”-„Zbrodnia w pałacu Buckingham” S.J. Bennett.

Z życiem, które było jej dane prowadzić jako koronowana głowa;

(…) Zaczynała rozumieć, że w przypadku życia jakie teraz miała wieść, wyobraźnia po prostu była bezradna: nigdy nie było wiadomo, co przyniesie przyszłość, a wszelkie przewidywania nie miały sensu.” -„Zbrodnia w pałacu Buckingham” S.J. Bennett.

Warto pamiętać, że każdy tom zawiera inną historię kryminalną, co oznacza, że możliwe jest czytanie każdego tomu z osobna bez znajomości poprzedniego. Niech Was nie zraża więc nieznajomość przytoczonych w recenzji postaci. Szybko zaczytując się w ten tom nadrobicie👍. 

Z książki dowiedziałam się, że tak naprawdę Królowa Brytyjska to: „(…) Królowa z Bożej Łaski Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz innych jej Królestw i Terytoriów, głowa Wspólnoty Narodów, Obrończyni Wiary.” Nabyłam również informację, że Elżbieta II nie opiekowała się tylko psami corgi. W 2016 miała tylko jednego psa tej rasy i dwa dorgi, czyli krzyżówki corgi z jamnikiem. Ileż to się można ciekawostek dowiedzieć o historycznej postaci, która jakimś cudem stała się głównym bohaterem książki o przytulnych zbrodniach😊. Warto przeczytać tę pozycję, jak i całą serię chociażby właśnie dla takich smaczków, o których prawdziwość, jak przeczytałam w Podziękowaniach, zadbała Sophia Bennett. 

Niestety druga część cyklu podobała mi się mniej. Fabuła związana z zaginionymi dziełami sztuki, a tym samym mnogość bohaterów drugo czy trzecioplanowych zagmatwała mi całkowicie obraz intrygi kryminalnej. Powstał lekki chaos, z którego nie potrafiłam się wyplątać, mimo że czytałam książkę z dużą uwagą, by się całkowicie nie pogubić. Rozie na życzenie monarchini chodziła i rozpytywała aktualnych, byłych pracowników pałacu, znawców, specjalistów. Przypominało mi to trochę takie „latanie z pęcherzem”, niby coś się dzieje gorączkowego, ale jest to mało owocne. Znudziły mnie te rozpytywania. Wrzucone od niechcenia wątki prywatnego życia kapitan Oshodi wydawały się jakby zbytecznymi kompletnie informacjami, które nic nie wniosły. Zdawały mi się też nieprzemyślane i urwane. Motyw gościny Rozie u Sholto Harviego oprócz ciekawego zestawienia imienia i nazwiska bohatera nie był w żadnej mierze intrygujący. Tak rozpisany, że okazał się dla mnie za nierealny nawet w tak zwariowanej fabule. A samo zakończenie zagadki kryminalnej zawiodło mnie dodatkowo. Cóż, czasem tak się zdarza, że nie każdy tom zaciekawi tego samego czytelnika w takim samym stopniu. Na plus zdecydowanie Prolog zamieszczony na końcu wydania z pierwszym rozdziałem trzeciego tomu, który miał premierę 28 sierpnia br., wprowadzający czytelnika w śledztwo rozpoczynające się od znalezienia dłoni. Jej właściciela bezbłędnie dopasowała do niej Elżbieta II. Nie ukrywam, że po takim początku zaciekawiłam się zagadką, co robiła ucięta dłoń Edwarda St. Cyra na plaży? 

Moja ocena: 6/10

Serię wydaje Wydawnictwo Kobiece.

„Tajemnica morderstwa w Windsorze” S.J. Bennett

TAJEMNICA MORDERSTWA W WINDSORZE

  • Autorka: S.J. BENNETT

  • Wydawnictwo: WYDAWNICTWO KOBIECE
  • Cykl: JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ PROWADZI ŚLEDZTWO (tom 1)
  • Liczba stron: 336
  • Data premiery: 27.03.2024r. 

  • Data premiery światowej: 1.10. 2020r.

W czeluści social mediów wpadłam niedawno na recenzję trzeciego tomu kryminałów cosy crime od Wydawnictwo Kobiece z serii „Jej Królewska Mość prowadzi śledztwo” pt. „Morderstwo po królewsku” autorstwa S.J. Bennett. Znana mi osobiście i od wielu, wielu lat bookstagramerka (@Kryminał na talerzu) oceniła tę ostatnio wydaną część na 8/10. Ocena pewnie nieprzypadkowa. Zdecydowałam się więc w wolnej chwili, dla relaksu przyjrzeć twórczości Sophii Bennett, która ośmieliła się zrobić główną bohaterką lekkiej książki samą Królową Elżbietę II. 

Windsor ukochane miejsce Królowej Elżbiety II, do którego zwykle przybywała celem wypoczynku. Idealne miejsce na polowania, na długie spacery z psami rasy corgi, czy na przejażdżki konne. Optymalne miejsce na prywatne i nieformalne spotkania. Po jednym z takich spotkań znaleziono w szafie powieszonego, młodego, utalentowanego pianistę rosyjskiego Maksima Brodskiego. Jednego z gości rosyjskiego oligarchy Jurija Pejrowskiego, któremu zależało, by Brodski umilił wizytującym zamek Windsor swą grą wieczór. Wśród ogólnego wzburzenia spokój zdaje się zachowywać sama Królowa, która metodycznie rozpytuje swe otoczenie o okoliczności śmierci, o wszelkie teorie i działania podejmowane przez służby. Do momentu, gdy zaczyna sama prowadzić śledztwo przy pomocy asystentki jej głównego sekretarza młodej Rozie Oshodi. I okazuje się, że to nie pierwsze śledztwo w jej osiemdziesięciodziewięcioletnim życiu🫢.

Historia zaczyna się w kwietniu 2016 roku, o czym autorka informuje czytelników na początku rozdziału pierwszego. Cała książka podzielona jest na części, które są albo zatytułowane, albo ozdobione cytatem, jak na przykład na początku części pierwszej jest cytat: „Hańba temu, kto źle o tym myśli” – dewiza Orderu Podwiązki. Rozdziały są kolejno ponumerowane, a narracja trzecioosobowa. Fabuła zawarta jest w czterech częściach, łącznie w trzydziestu dwóch rozdziałach. Na końcu autorka zamieściła „Prolog”, z którego czytelnik dowiaduje się okoliczności odkrycia kolejnego trupa w serii. Nie kojarzę bym gdziekolwiek indziej czytała „Prolog” z końca książki🤔. 

Ze względu na specyfikę umiejscowienia akcji zainteresowałam się żywo życiorysem samej autorki licząc, że pracowała w otoczeniu Królowej. Trochę się jednak przeliczyłam. Przeczytałam (źródło: https://en.wikipedia.org), że Bennett po raz pierwszy opublikowała w wieku 42 lat. Jest autorką kilku książek dla młodych dorosłych oraz wielu powieści dla dzieci, które zostały opublikowane na całym świecie. Seria „Jej Królewska Mość prowadzi śledztwo” była pierwszą w gatunku cosy crime, tzw. „przytulnej zbrodni”, którą autorka zaciekawiła swoich czytelników. W roku 2020 wyciągnęła z czeluści lekką powieść kryminalną bez seksu i przemocy w pierwszym tomie serii zatytułowanym „Tajemnica morderstwa w Windsorze”. Kolejne części po sukcesie pierwszego pojawiły się więc naturalną koleją rzeczy. Zadziwiający pomysł. Ubrać Królową Elżbietę II w postać prywatnej detektywki! Ciekawe czy autorka miała jakieś komplikacje związane z ingerencją w życie brytyjskich Royalsów? 

Nie tylko śmierć Brodskiego frapuje w powieści Królową Brytyjską. Okazuje się, że niedługo potem umiera uzależniona od kokainy młoda Rachel Stiles, która również bywała w królewskich posiadłościach oraz Anita Moodie, z którą śmiercią wielu się nie może zgodzić. Perypetie, z którymi musi borykać się Królowa i wśród codzienności, i wobec wyzwań prowadzonego śledztwa stają się kanwą lekkiego kryminału osadzonego w realiach brytyjskiej rodziny królewskiej, który okazał się być bardzo przyjemną lekturą. 

Bennett ze smakiem prowadziła narrację ukazując Królową jako wyważoną, doświadczoną i inteligentną osobę, traktowaną przez wielu ze swego otoczenia z przymrużeniem oka. Sama Rozie jako jej przeciwwaga była bardzo dobrą postacią. Trochę ironicznie autorka zaprezentowała odpowiedzialnych za znalezienie sprawcy lub sprawców zabójstwa, którzy zafiksowali się wyłącznie w polityką teorię spiskową bez szansy na inne rozwiązanie. W tak lekkich powieściach obnażanie nieudolności odpowiedzialnych za śledztwo jest dość częste. Wystarczy sobie przypomnieć powieści Agathy Christie i niekompetencję policji, która wybrzmiewała praktycznie z każdego tomu. Wartość powieści kładę na karb przytoczonych faktów. Z zainteresowaniem czytałam o paziach królowej, archiwistach, mistrzach dworu czy strażnikach przybocznych, których tylko widziałam w trakcie wycieczki do Londynu przy bramie w Buckingham Palace. Z zaciekawieniem przeczytałam o aferze z podwójnym agentem Anthonym Bluncie w otoczeniu Królowej, jednym z najważniejszych agentów NKWD również po II wojnie światowej. Aż musiałam sobie wyguglować i potwierdzam, że to prawdziwa historia o agentach rosyjskich w MI5, również spowinowaconych z królewską rodziną brytyjską. Sam Blunt zdemaskowany został dopiero w roku 1963, „kiedy jeden ze zwerbowanych przez Blunta, Amerykanin Michael Streight, postanowił ubiegać się o pracę w administracji federalnej. Obawiając się, że kontrola FBI może wypaść dla niego niekorzystnie, przyznał się, iż został przed laty zwerbowany przez KGB i wykonywał rozmaite nieistotne zadania szpiegowskie. Powiedział jednak, że został zwerbowany przez Blunta” (źródło: https://przegladdziennikarski.pl)Ale to dopiero książka, która ujrzała światło dzienne pod koniec lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku tak naprawdę napiętnowała tego brytyjskiego arystokratę, który wchodził w skład tzw. „kręgu pięciu”. Znanych brytyjskich obywateli skutecznie zwerbowanych przez KGB, z którymi liczył się brytyjski dwór. I takie smaczki historyczne uwielbiam, szczególnie gdy zostały przemycone w niezwykle lekkich i przyjemnych publikacjach. Tym bardziej, że autorka zadbała o realność wydarzeń, w których osadzona jest akcja. Wielokrotnie wspomina ówczesnych polityków z areny międzynarodowej: Obamę, premiera Japonii; Shinzõ Abe, czy samego Davida Camerona ówczesnego brytyjskiego premiera. Do tego widmo Brexitu jest wielokrotnie przywoływane jako przejaw niepokoju na arenie międzynarodowej polityki, który zresztą stał się później faktem. 

Jeśli nie jesteście przeciwnikami brytyjskiej rodziny królewskiej i jeśli potraficie patrzeć na nią z przymrużeniem oka to ta seria, a tym samym jej pierwszy tom jest zdecydowanie dla Was. Czas spędzony z książką uważam za udany. Chętnie ponownie zanurzę się w opowiedzieć o Królowej Elżbiecie II jakiej nie znamy. Nawet gdy jest ona wyłącznie wytworem fantazji Sophii Bennett. 

Moja ocena: 7/10

Serię wydaje Wydawnictwo Kobiece.

„Afgańska perła” Nadia Hashimi

AFGAŃSKA PERŁA

  • Autorka: NADIA HASHIMI
  • Wydawnictwo: WYDAWNICTWO KOBIECE
  • Liczba stron: 512
  • Data premiery w tym wydaniu: 13.07.2022r.
  • Data 1 wydania polskiego: 20.10.2015r.

Ależ mi się podoba motto @ Wydawnictwo Kobiece, które brzmi „Wydawnictwo Kobiece – z książką kobiecie do twarzy!” Chwytające, prawda? Mam nadzieję, że i mi z książką jest do twarzy😉.

Z tą na pewno😊. Mowa o przepięknym wznowionym wydaniu książki Nadii Hashimi pt. „Afgańska perła”, która debiutowała w tej oprawie w dniu 13 lipca 2022 roku. Poprzednie wydanie, choć mniej zielone, znalazło się na polskich półkach księgarskich w dniu 20.10.2015r. Co dziwne Nadia Hashimi jest pediatrą, a przygodę z pisaniem zaczęła właśnie od tego tytułu, który powstał po podróży do Afganistanu skąd pochodzi jej rodzina. Debiutancka książka (tytuł oryginalny: The Pearl That Broke Its Shell) miała swoją premierę w maju 2014 roku. Więcej interesujących szczegółów o autorce znajdziecie w opublikowanym na stronie Wydawnictwa wywiadzie TUTAJ.

Mężczyźni nie interesują się „wyjątkowymi” kobietami. Powinnaś to wiedzieć.” -„Afgańska perła” Nadia Hashimi.

Początek ubiegłego wieku. Afganistan. Szekiba, dziewczyna o połowie twarzy zniekształconej po polaniu gorącym olejem zostaje jedyna przy życiu z całego rodzeństwa. Wkrótce traci matkę. Póki żyje ojciec udaje jej się cieszyć życiem. Po jego śmierci, decyzją babki i wujostwa rozpoczyna tułaczkę wśród obcych ludzi. Jak niewolnik czekając, co zgotował jej los. Jakie jest jej przeznaczenie.
Kilkadziesiąt lat później. Rahima. Jedna z pięciu córek ojca obwiniającego swą żonę o brak męskiego potomka. Obok niej w domu wychowuje się Szahla, Parwin, Rohila i Sitara. Oddana wraz z dwoma siostrami przez ojca na żonę kilkakrotnie od niej starszego mężczyzny. W wieku trzynastu lat. Tylko w wieku trzynastu lat.

Trudna książka. Jak to często z literaturą piękną bywa, która mniej ma stanowić rozrywkę, a więcej uczyć, przeżywać i wzbudzać różne, czasem trudne emocje. Tak było i tym razem. Bo jak przejść obojętnie obok stwierdzenia matki dziewczynek, którym zabroniono chodzić do szkoły: „(…) Po prostu nie możemy ryzykować. Wiesz, jacy są chłopcy w ich wieku. Ojciec zwyczajnie nie chce ich narażać na głupie zaczepki chłopaków z sąsiedztwa.” Jak godzić się na nieuzasadnione poddaństwo: „(…) Mężczyźni rozsiadali się na nich, pili herbatę i oblizywali palce po obiedzie, obgadując bieżące „sprawy”. Już po wszystkim kobiety i dzieci mogły dokończyć po nich jedzenie, o ile coś zostało. Służba była ostatnia. Czekała na swoją kolej w nadziei, że coś prześlizgnie się przez wygłodniałe palce poprzedników.”

Nadia Hashimi nie pozostała obojętna na to, co stało się z krajem jej przodków. W życiu Szekiby i Rahimy opisała zmiany społeczno – polityczne, które nie wyszły Afganistanowi na dobre. Po ubiegłowiecznym rozluźnieniu, po rządach najpierw Habibullaha Chana, a później jego syna Amanullaha Chana, który abdykował 14 stycznia 1929 roku, przyszedł czas na rządy Talibów niweczący akt ściągnięcia przez królową Soraję czadoru i odsłonienia głowy. Gdzie życie afgańskich kobiet zaczęło być z powrotem trudne, upadlające, uzależnione od pierwszych do ostatnich dni od mężczyzn, ich fanaberii, ich nastroju i ich wyobrażeń. Warstwa społeczna w powieści jest wyjątkowo uwypuklona. Hashimi wiernie odzwierciedliła poglądy, tradycje, obrzędy, zwyczaje i nawet najprostsze czynności charakteryzujące określony okres w życiu afgańskich kobiet. Zwróciła uwagę na wiele aspektów, które nie są tak obecne w naszym życiu, że czasem aż trudno uwierzyć, że nadal istnieją.

 „(…) Ktoś, kto nie docenia jabłka, nie docenia całego sadu. Trzeba się cieszyć z małych rzeczy. Wiesz, że i tak nigdy im nie dogodzisz. Im prędzej to zrozumiesz, tym lepiej.” -„Afgańska perła” Nadia Hashimi.

Wstrząsnął mną problem uzależnienia od opium, który Nadia Hashimi również podjęła. Opium  nazywany eufemistycznie; lekarstwem. Przy okazji dowiedziałam się, że „Obecnie 90% światowej (85% na rynku europejskim) produkcji opium pochodzi z Afganistanu, gdzie jest ono głównym źródłem utrzymania miejscowej ludności” (cyt. za https://pl.wikipedia.org/wiki/Opium z dnia 23.10.2022r.). Przerażająca statystyka. Faktem jednak jest, że odurzonymi obywatelami  łatwiej rządzić. Zadziwił natomiast bacza posz. Obyczaj, który ma na chwilę dać wytchnienie afgańskim dziewczynkom. Powstały tylko dla wygody ojca, nigdy matki, a tym bardziej nie dla samej córki. Temat ten również został podjęty w innej książce, o której było swego czasu głośno, a mianowicie powieści Jenny Nordberg „Chłopczyce z Kabulu”. Ciekawe kulturowe zjawisko w tak islamskim kraju. W którym nawet za płeć potomka odpowiada wyłącznie kobiety, mimo biologicznych argumentów przemawiających całkowicie za czymś innym. Wszyscy go akceptują. Wszyscy szanują przemianę. Wszyscy zmieniają stosunek do będącej baczą posz.

Autorka przedstawiła w powieści „Afgańska perła” cały wachlarz rozmaitości, która cechuje tak skomplikowany kraj, jakim jest Afganistan.  Na podstawie różnych życiorysów (nie tylko dwóch głównych bohaterek, ale również pobocznych postaci) objaśniła bardzo szeroko tło historyczne i kulturowe. Dokonała odważnej oceny tłumacząc skąd wzięły się krzywdzące dla kobiet przepisy oraz praktyki.  Zwracając jednocześnie czytelnikowi uwagę, że maja one niewiele wspólnego z islamem czy nawet z afgańską tradycją narodową. Przecież przed dojściem talibów do władzy życie afgańskich kobiet było lżejsze, bardziej przystępne.

Nie obyło się jednak bez zgrzytów. W kilku miejscach wyłapałam nieścisłości. Przykładowo na stronie sto pięćdziesiątej przeczytałam o ogromnej, wręcz niewyobrażalnej kwocie dziesięciu tysięcy afgani za ….córkę. A wcześniej, gdy Rahima robiła zakupy czytałam o ogromnej hiperinflacji, w której pieniądze traciły wartość, a sprzedawca za chleb proponował osiem tysięcy afgani. Tak samo jak stwierdzenie z początku książki (strony 28-29), że Ismail był zachęcany po śmierci żony do ponownego ożenku. Ten fragment brzmiał bardzo nieprzekonująco; „(…) Krewni zlecieli się jak sępy. (…) wszyscy namawiali ojca Szekiby, żeby wreszcie skorzystał z okazji i zaczął nowe życie z nową żoną. (…) lecz zrozpaczony Ismail nawet nie chciał ich słuchać. Był zbyt zmęczony, by zabiegać o rękę przyszłej wybranki, a rodzina nie chciała mu pomóc w zaaranżowaniu małżeństwa…” Czytając czułam zgrzyt. Bo gdyby rzeczywiście namawiali i zachęcali, rodzina dająca sobie prawo do decydowania za innych, szybko podjęłaby działania, by doprowadzić do ponownego ożenku syna i brata. Niespójność obserwowałam również w odniesieniu do postaci. Były niejednoznaczne. Przedstawione przez autorkę jako dobre i złe jednocześnie. Jak Mardżan, żona Azizullaha. Odnosząca się z szacunkiem do Szekiby tłumacząca rządzące krajem zasady. Nagle zamienia się w żądną zemsty kobietę pozbywającej się służącej, która wypełniania wszystkie powierzone jej obowiązki. Próbowałam przekartkować powieść i powrócić do poprzedniego wątku licząc, że coś mi umknęło. Nie, nie umknęło. Po prostu stosunek innych bohaterów do Szekiby i Rahimy zmieniał się jak w kalejdoskopie. Jakby autorka chciała czytelnika jeszcze bardziej zszokować uwypuklając pewne zachowania, bez względu na fakt, czy rzetelnie wynikają z rysu osobowościowego postaci. Język i narracja jest mniej płynna. Wielość wątków może niektórych zanudzać i utrudniać odbiór. Ja zachwyciłam się opisanym światem, mimo bardzo osobistego odbioru, który chwilami powodował poczucie stresu. Jest to powieść bardzo barwna, nie w sensie stylu, czy tempa książki, lecz w odniesieniu do przedstawionej fabuły. To swoistego rodzaju saga o losach dwóch kobiet, które starały się przetrwać w niesprzyjającym im świecie. I cieszę się. Cieszę się, że urodziłam się w kulturze zachodu.

Moja ocena: 7/10

Za egzemplarz recenzencki bardzo dziękuję Wydawnictwu Kobiece.

„Życzę mu śmierci” Matt Witten

ŻYCZĘ MU ŚMIERCI

  • Autor: MATT WITTEN
  • Wydawnictwo: WYDAWNICTWO KOBIECE
  • Liczba stron: 368
  • Data premiery: 13.04.2022r.

Matt Witten to scenarzysta „(…) takich produkcji telewizyjnych jak: „CSI: Kryminalne zagadki Miami”, „Dr House”, „Słodkie kłamstewka” oraz „Prawo i porządek.”, jak przeczytałam na tylnym skrzydełku obwoluty. Wszystkie  znam, wszystkie oglądałam. W przypadku „Dr House’a” nie ominęłam żadnego odcinka😊. Patrząc na dorobek scenariuszowy założyłam, że premiera z 13 kwietnia br. pt. „Życzę mu śmierci” od @Wydawnictwo Kobiece musi być powieścią udaną. Chociaż nie do końca rozumiem polski tytuł. W oryginale brzmi „The Necklace”, czyli naszyjnik i taki wydaje mi się bardziej właściwy😉.

(…) to częste zjawisko: ludzie czują się winni po niezrozumiałej tragedii, jaka ich dotknęła, i za wszelką cenę starają się nadać wydarzeniom sens, byle nie były przypadkowe. Bo dla niektórych najgorszy ze wszystkiego jest brak kontroli – wola już sami ponosić winę za to, co ich spotkało.” – „Życzę mu śmierci” Matt Witten.

To się naprawdę zdarza i to całkiem często. Zdarza się, że w amerykańskich celach śmierci na egzekucję oczekują Ci, który tak naprawdę są niewinni. Taka historia stała się inspiracją do napisania tej powieści. Historia matki zamordowanej dziewczynki, która walczyła o uniewinnienie według niej, niesłusznie skazanego za tę zbrodnię. W fabule tą matką jest Susan Lentigo, której niespełna siedmioletnia córeczka Amy została dwadzieścia lat wcześniej brutalnie zgwałcona i zamordowana. Wraz ze swoją rodziną i przyjaciółmi oczekuje na egzekucję „Potwora”, który został skazany za ten czyn i dla którego kary śmierci się domagała w trakcie procesu. Przemierza całe Stany do Dakoty Północnej, by wziąć udział w wykonaniu wyroku śmierci. W trakcie podróży ponownie analizuje całe śledztwo, wszystkie działania śledczych i zachowanie skazanego. Zaczyna w głowie kreować alternatywne rozwiązania. I nie wie, czy to tylko poczucie winy za śmierć innego człowieka, czy prawda, która mogła się zdarzyć.

Bardzo udany pomysł na thriller. Zaczyna się naprawdę mocno. Zaczyna się od przeogromnej straty. Straty, której żadna matka nie potrafi udźwignąć. Okrutnej śmierci niewinnego dziecka. I pewnie ze względu na tak mocny początek książki nie odłożyłam, aż do jej całkowitego przeczytania. Przeczytałam ją jednym tchem. Autor umiejętnie wprowadził nas w nastrój konstruując krótkie rozdziały, których jest czterdzieści trzy. Każdy rozdział ma oznaczoną datę i określa czasoprzestrzeń. Podzielona jest ona na „Obecnie” i „Dwadzieścia lat wcześniej”. Dodatkowo czytelnik otrzymał Epilog, który stanowi pewną klamrę dla życia Susan. Życia pełnego nienawiści do człowieka, który pozbawił jej córeczkę życia. Życia pełnego żalu do matki, która w dniu, gdy Amy zaginęła, nie mogła się nią zająć, by iść na kolejną randkę. Życia pełnego oczekiwania, by wreszcie sprawiedliwości stało się zadość.

Narracja jest trzecioosobowa i kręci się wokół głównej bohaterki – Susan, która oprócz córki straciła również swojego męża Danny’ego. Męża, który po roku od niesprawiedliwej śmierci Amy porzucił ją, by zacząć nowe życie. I sposób rozpisania postaci Danny’ego jest jedynym maleńkim niedociągnięciem autora. Pojawia się niespodzianie, jakby na dokładkę, jakby ważniejsze od zbudowania kompleksowej postaci, było jej mocne uderzenie, silne wejście praktycznie na końcu książki. Gdy zaczęły pojawiać się pewne wątki, już czułam wewnętrznie, że rozwiązanie jest blisko. Nie powinno tak być w bardzo dobrym thrillerze, który powinien wskazywać alternatywne rozwiązania do samego końca.

Bardzo zbliżyłam się do Susan. To jest postać, która była mi od początku bardzo bliska. Rozumiałam jej uczucia. Jej miotanie się od jednych negatywnych emocji do drugich. Taką traumę trudno jest udźwignąć, trudno się z nią mierzyć. Susan stanowi dla mnie odzwierciedlenie pewnego bohaterstwa. W swej rozpaczy zachowała dotychczasowe życie starając się normalnie żyć, mimo trudności, mimo samotności. Postać Lenory zatrważa, a z drugiej strony stanowi pewne przeciwieństwo do podobnych bohaterek z innych książek. Może dlatego jest idealna do zapamiętania. Cieszę się, że pojawił się w powieści Agent Pappas, który nie ustał pracować nad sprawą, mimo, że już dawno przeszedł na emeryturę. To taka przeciwwaga do tych wszystkich śledczych, którzy po wyroku przestają logicznie myśleć ciesząc się z dobrze wykonanego obowiązku.

Mimo zbyt oczywistego zakończenia uważam, że książka zasługuje na Waszą uwagę. Dotyka najczulszych strun w ludzkich duszach, dotyka żałoby po okrutnej i niesprawiedliwej śmierci niewinnego dziecka. Dotyka potworów, którzy żyją wokół nas, czasem nawet bardzo blisko, a my albo nie dostrzegamy ich potworności, albo umiejętnie udajemy i tłumaczymy ich zachowania. Byle tylko nie musieć się konfrontować. Byle tylko nie musieć nic robić. A do tego czyta się jednym tchem. Dialogi płynną przez całą książkę. Autor zaoszczędził nam zbędnych powtórzeń i przydługich opisów. A takie książki czyta się najlepiej. Miłej lektury!  

Moja ocena: 8/10

Za egzemplarz recenzencki bardzo dziękuję Wydawnictwu Kobiece.

„I żyli długo i…” Agata Bieńko

I ŻYLI DŁUGO I…

  • Autorka: AGATA BIEŃKO
  • Cykl: ZAMRUCZĘ CI (tom 2)
  • Wydawnictwo: KOBIECE
  • Liczba stron: 528
  • Data premiery: 19.01.2022r..

Z tymi premierami stycznia 2022 idzie mi całkiem nieźle😉. Do końca tego miesiąca zostało jeszcze dwa dni, a ja przeczytałam i już zrecenzowałam 11 premier tego miesiąca, w tym 3 przedpremierowo😊. Z tą recenzją już będzie razem 12. Ta buźka odzwierciedla moje zadowolenie. Oby tak zaczynający się rok w moich postanowieniach czytelniczo-recenzenckich, mimo osobistych zakrętów, dotrwał do samego grudnia.

Wracając co dzisiejszej recenzji nie sposób nie wspomnieć, że pierwszy tom cyklu „Zamruczę ci” miał premierę dosłownie rok temu, tj. 27.01.2021r. Recenzję opublikowałam wówczas również przedpremierowo, a link do niej znajdziecie tu: klik. 19 stycznia br. dzięki wydaniu @Wydawnictwo Kobiece możecie zapoznać się z kontynuacją losów Pauli i Grzegorza w pozycji „I żyli długo i…” autorstwa @agatabienko.autorka. Przezabawnymi, przedstawionymi z przymrużeniem oka losami.

To cykl przedstawiający perypetie Pauli i Grzegorza, którzy dziwnym zbiegiem okoliczności „spiknęli się”, nie w jednak dosłownym tego słowa znaczeniu. Autorka w ciekawy, komediowy sposób opisuje dalsze koleje ich losów. A zaczyna się od maskarady. Paula udaje dziewczynę Grzegorza. Rodzinny dom mężczyzny przyjmuje ją z zaciekawieniem i uważnością. Sam Grzegorz boryka się z doświadczeniami z przeszłości i stara się odepchnąć od siebie rodzące się w nim uczucie. Do tego Mucha, przyjaciółka Pauli, odkrywa w sobie zainteresowanie magią. W magiczny sposób przywołuje ponownie do życia Pauli jej byłych i to nie duchów, lecz mężczyzn z krwi i kości. Kłopotliwa sytuacja zamienia się w duże tarapaty, z którymi Paula radzi sobie raz lepiej, raz gorzej.

Otwarte zakończenie z pierwszej części cyklu miało jednak swoje dobre strony. Stało się podwaliną do kontynuacji bez żadnego obciążenia. Z kontynuacją Autorka poradziła sobie bardzo dobrze. Przedstawiła dalsze perypetie dwójki bohaterów w bardzo lekkim, dowcipnym stylu. Z komediami obyczajowymi jest pewna trudność, Autor nigdy nie wie jakie poczucie humoru ma finalny odbiorca. To jest jak z kawałami, nawet dobry nie śmieszy wszystkich. Styl i tempo powieści gwarantuje idealną rozrywkę.  Bohaterowie mają nadal swój urok. Zatwardziały kawaler Grzegorz – lekarz ginekolog nie męczy, wręcz przeciwnie wzbudza całą gamę uczuć w zależności od sytuacji, raz rozczarowanie, raz śmiech, raz zdumienie i niedowierzanie, prawie zawsze sympatię. Paula jest jedyna w swoim rodzaju. Jest jak magnes, który przyciąga w każdej sytuacji nit tylko pecha. Oklaski należą się Autorce za to, że dzięki wadom, wielu zwrotom akcji książka nie jest na wskroś cukierkowa, infantylna. Jest jak typowo grecka  tragi-komedia, ze swoimi wzlotami i licznymi upadkami.

 Spodobała mi się kontynuacja losów Grzesia i Paulci. Spodobała. Nie zawsze kontynuacja jest tak dobra, jak pierwsza część. Czasem brakuje jej polotu, pazura. Tym razem się udało. Agata Bieńko sprawnie pociągnęła wątki z pierwszej części wprawiając mnie w dobry nastrój, który odczuwałam podczas czytania. I o to chodzi w komediach obyczajowych, by się nie nudzić, a bawić. Ja bawiłam się znakomicie. Szczerze polecam, czytajcie!

Moja ocena: 7/10

Recenzja powstała dzięki Wydawnictwu Kobiece.