„Blisko, bliżej” Katarzyna Kubisiowska

BLISKO, BLIŻEJ

  • Autorka: KATARZYNA KUBISIOWSKA
  • Wydawnictwo: ZNAK
  • Liczba stron:592
  • Data premiery: 21.10.2021r.

Książki niczego, ani nikogo nam nie zastąpią. Nie zastąpią samotności, pozwolą tylko zapełnić wolny czas. Nie wypełnią pustki, pozwolą nam tylko skupić myśli na czymś innym. Nie nauczą nas miłości, tego musimy doświadczyć sami. Nie zastąpią rozmowy z prawdziwym człowiekiem, wszak każdy jest nieodkrytą tajemnicą i niejeden raz nas zaskoczy przedstawiając swój, inny od naszego punkt widzenia. Książki mogą nam tylko wskazać kierunek, zmusić do zastanowienia, skłonić do rozważań o sprawach, o których nieczęsto rozmyślamy w gonitwie dnia, w ogromie naszych obowiązków. Do takich należy publikacja z 21 października br. wydana nakładem @wydawnictwoznakpl. Książka Katarzyny Kubisiowskiej „Blisko, bliżej” to zbiór spotkań, rozmów z wybitnymi osobami. Jednych znam bliżej, innych dopiero co odkryłam. Po przeczytaniu poprzedniej książki Autorki, wywiadu z Wojciechem Mannem „Głos” napisałam: „Inteligentna rozmowa z bardzo inteligentnym człowiekiem”. Z takim założeniem zabrałam się do czytania kolejnych rozmów. Tylko, czy słusznie?

(…) emocje są też źródłem zwyczajnej dobroci. Czasami chwila uwagi i słowo mogą zatrzymać człowieka na krawędzi dachu. Bez tych emocji bylibyśmy wypaloną planetą” – Krzysztof Krauze. „Talent odnaleziony” [w:] „Blisko, bliżej” Katarzyna Kubisiowska.

„Blisko, bliżej” Katarzyny Kubisiowskiej to zbiór wywiadów na różne tematy. Książka podzielona jest na dziesięć części, w których zawarto treści na ten sam wiodący temat. Od stosunku pytanych do natury, po rozumienie wolności, akceptację bądź nie przemijania. Z książki dowiemy się co Kasia Nosowska i inni myślą o nadziei, jak wybitni muzycy, pisarze, poeci traktują rodzinę. Co warto zachować od zapomnienia i jak rozumiemy miłość. Te wywiady powstawały z biegiem czasu, w roku 2012 i później, aż do 2021. Każda rozmowa opatrzona jest krótką notką biograficzną, z kim Kubisiowska akurat w tym momencie rozmawia. Książka obfituje w celne uwagi, istotne z perspektywy człowieka spostrzeżenia, skłania od refleksji w wielu miejscach. Zarówno Autorka, jak i bohaterowie trzymają bardzo wysoki poziom. Często Pytająca sprowadza uczestniczących w wywiadach na manowce, doprecyzowując pytania lub skupiając ich myśli na wątku pobocznym, o którym sami nie wspomnieli. To zebrane interesujące myśli w usystematyzowany sposób, by trafiły do nas, do jak najszerszego grona odbiorców.

Trzeba lubić rozmawiać, by czytać wywiady. Tematy są tak urozmaicone, że tylko nasza gotowość do podejmowania trudnych wątków, nawet z pozoru nas nieintersujących pozwoli nam cieszyć się z czytania. Pomogła mi też moja wrodzona zdolność do poznawania innych, do zanurzania się w ich perspektywę i ciekawość świata. Mimo, że niektórych bohaterów nie znałam, czytanie zbioru wywiadów Kubisiowskiej przyniosło mi wiele satysfakcji. Krauze wspaniale opowiadał o emocjach. Braunek o swojej długiej drodze poznawania siebie jako Wielkiej Tajemnicy. Brawurowo Mira Marcinów w „Mama mamy” przeniosła mnie w świat bezmatek, w relacje matki i córki, córki i matki. Zresztą o matkach przeczytałam jeszcze nie raz, chociażby w „Matka odchodzi” Marka Bieńczyka, czy Siostry Małgorzaty Chmielewskiej w „Siostra, matka, córka”.  Te różne perspektywy, różne doświadczenia pozwoliły mi nie raz lepiej zrozumieć, co dzieje się z nami, naszymi emocjami w konkretnych momentach naszego życia. Jak głęboko czasem trzeba sięgnąć by zrozumieć, by zacząć podążać w „stronę słońca” a nie trwać w „ciemności”.

Książkę czytałam z przerwami. Nie pochłonęłam jej w całości. Za dużo różnych tematów, za dużo myśli głównych, które nie chciałam by mi uciekły, by scaliły się w jedną całość. To wyjątkowe wydanie, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Jakiś ciekawy temat, intrygującą myśl, wyjątkowych ludzi. Książka szczególna, jak szczególny jest gatunek w którym została wydana. A Kubisiowska przechodzi samą siebie. To nie tylko wywiady z inteligentnymi ludźmi, to również wywiady z wyjątkowo inteligentną, oczytaną i wnikliwą dziennikarką, którą tak samo dobrze się czyta, jak samych wypowiedzi samych gości. Chapeau bas Pani Kasiu!!!

Moja ocena: 9/10

Recenzja powstała dzięki Wydawnictwu Znak.

„Gdyby Nina wiedziała” Dawid Grosman

GDYBY NINA WIEDZIAŁA

  • Autor: DAWID GROSMAN
  • Wydawnictwo: ZNAK LITERANOVA
  • Liczba stron: 320
  • Data premiery : 13.10.2021r.

Nie mogłam się doczekać, kiedy sięgnę do kolejnej premiery z 13 października br.😉. To oparta na faktach nowa książka Dawida Grosmana, pt. „Gdyby Nina wiedziała” wydana nakładem Wydawnictwa @Znak Literanova (imprint @wydawnictwoznakpl). Całkiem niedawno skończyłam czytać „Wchodzi koń do baru” (recenzja na klik). Ciekawą, intrygującą i pełną wzruszeń pozycję, do której na pewno kiedyś jeszcze wrócę. Z zaciekawieniem zaczęłam więc czytać „Gdyby  Nina wiedziała” czekając z niecierpliwością, czy i tym razem ten wybitny izraelski autor zahipnotyzuje mnie swoją twórczością jednocześnie umacniając swoją pozycję wybitnego pisarza w moim gwiazdozbiorze ulubieńców.

To nie tylko historia tytułowej Niny. To historia trzech kobiet, każdej z innego pokolenia. To historia Wery, która za swą miłość do męża została skazana na pobyt w obozie reedukacyjnym dyktatora Tito. To historia jej córki Niny, która opuszczona  w jednej chwili przez ojca i matkę, rozpoczęła swój żywot sześcioletniej dziewczynki na ulicy. I jest to historia Gili, wnuczki pierwszej, a córki drugiej, która porzucona jako trzy i półletnie dziecko stara się odnaleźć swoją tożsamość, swoją przynależność. Jest to też wzruszająca historia Rafiego, pasierba Wery, zachowanego przez całe życie w Ninie i ojca Gili. To ojcostwo i ta miłość go ukształtowały.

…………..

Tak. Kompletnie nie wiem od czego zacząć. Od czego zacząć moje przemyślenia na temat tej książki. Chciałabym wykrzyczeć: PRAWDZIWE ARCYDZIEŁO!!! I chciałabym, by w tym słowie zawarte zostało wszystko.

Nie wiem, czy da się otrząsnąć z tej historii, notabene opartej na prawdziwych wydarzeniach. Od tego dylematu, czy wybrać prawdę, czy walkę o własne dziecko. Od tych krzywd wyrządzonych przez system i od tych konsekwencji własnych decyzji. Los jest przewrotny. Wielu nie oszczędza. Każde cierpienie jest skutkiem czegoś, jednocześnie będąc sprawstwem czegoś. Historia opisana przez Grosmana jest unikatowa. To jakby balansowanie między trzema żywotami, żaden z nich nie jest ważniejszy, ciekawszy. Każdy wnosi coś do życia drugiego. To opowieść nostalgiczna, owiana tęsknotą za czymś co minęło, bo „przeszłości nie da się naprawić” – jak mawiała Wera. Z tą przeszłością trzeba umieć żyć i stawiać kolejne kroki naprzód. Dużo w treści jest o przebaczeniu, o pogodzeniu się z losem, o odkrywaniu siebie na nowo szczątkowo w osobie matki, w osobie babci. Z niecierpliwością zaczytywałam się w tych losach, nieubarwionych przez Autora, nie bo po co. Grosman przechodzi z jednej prawdy do drugiej, weryfikuje jedną półprawdę i każde kłamstwo, nic nie jest przez niego zapomniane, o niczym nie milczy, nic nie pomija. „Gdyby Nina wiedziała” potwierdza, że Grosman do wybitnych powieściopisarzy współczesnych należy. Możliwe, że to przyszły Noblista, o którym usłyszymy jeszcze nie raz.

To studium kobiet i ich losów w trudnych zawieruchach dziejów, gdy jeden człowiek potrafił zniewolić prawie cały kraj. To studium Wery, Niny i Gili, których łączy wiele, a dzieli prawie wszystko. Sięgnijcie po ten egzemplarz, który otwiera oczy na świat, całkiem inny świat.

Moja ocena: 10/10

Za egzemplarz dziękuję Wydawnictwu Znak Literanova.

„Ćwiartka Szymborskiej, czyli lektury nadobowiązkowe. Wybór Jacek Dehnel” Jacek Dehnel, Wisława Szymborska

ĆWIARTKA SZYMBORSKIEJ, CZYLI LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE. WYBÓR JACEK DEHNEL

  • Autorzy: JACEK DEHNEL, WISŁAWA SZYMBORSKA
  • Wydawnictwo: ZNAK
  • Liczba stron: 501
  • Data premiery: 13.10.2021r.

Felietony wręcz ubóstwiam 😊. Stuhr, a właściwie obaj, Nosowska, Czubaszek, Mann mają w moim sercu swoje miejsce. Wiele z felietonów mnie bawiło, wiele smuciło, o wielu mogłabym napisać, że mogłyby wyjść spod mego pióra, gdybym tylko miała trochę talentu w tej dziedzinie😉. Ale felietonistki w osobie Wisławy Szymborskiej nie znałam. Dzięki Wydawnictwu @wydawnictwoznakpl i wyborze felietonów o książkach Jacka Dehnela mogłam zanurzyć się w nową odsłonę naszej słynnej Noblistki. Mimo, że pierwsze wydania „Lektur nadobowiązkowych” sięgają lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, wstyd się przyznać, ja z nimi zetknęłam się dopiero przy okazji premiery z 13 października br. pt. „Ćwiartka Szymborskiej, czyli lektury nadobowiązkowe. Wybór Jacek Dehnel”. Zetknęłam….i przepadłam. Przeczytałam od „deski do deski” wszystkie sto pięćdziesiąt artykułów i nie żałuję, ani jednej chwili spędzonej z tą książką.

Faktycznie, Szymborska czytała wszystko. Czytała ze wrodzonej sobie ciekawości świata, jak i z potrzeby serca i czystego zainteresowania tytułem. Żadna z pozycji, o której pisała Szymborska i którą Jacek Dehnel zawarł w  publikacji, nie przeszła przez moje ręce. Do tej pory nie ciekawiły mnie tematy podjęte w takich tomach jak: „Warszawski balet romantyczny (1802-1866)”, „Polak statystyczny”, „Słownik języka łowieckiego”, „Zioła lecznicze. Historia, zbiór i stosowanie”, „Terrarium” 😉, „Historyczny rozwój odzieży”, czy chociażby „Głosy zwierząt. Wprowadzenie do bioakustyki”. Na szczęście ciekawiły Wisławę Szymborską. Dzięki pierwotnej wnikliwości potrafiła każdą czytaną książkę zamienić w ciekawy felieton, inteligentną opowieść liczną w anegdoty, odniesienia do otaczającego ją świata, czy w interesujące spostrzeżenia i refleksje. To że poetką wielką była, to już wiemy. Była też wybitną felietonistką, która nawet z „Gimnastyki dla kobiet w ciąży i połogu”, czy „Warzyw mało znanych” potrafiła napisać krótką historię, w której tyle kokieterii, co trafnych obserwacji. A takie felietony czyta się najlepiej.

Kompletnie nie wiedziałam czego się spodziewać. Felietony Szymborskiej całkowicie mnie zaskoczyły i to w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Sam Jacek Dehnel wprowadził mnie już w dobry nastrój analizując znaczenie felietonów, styl pisania poetki, czy podjęte tematy. Zawarte w antologii rozważania zaprezentowane zostały chronologicznie, począwszy od daty najstarszych wydawnictw z roku 1967, aż do książki wydanej w 2001 roku. Treści w nich zawarte dotyczą innych czasów, innej historii. Niektóre przeszły przez cenzora, inne wydano w burzliwych latach dziewięćdziesiątych, a jeszcze inne, gdy Krakowski Rynek pełen koloru, śmiechu, ludzi zachwycał wszystkich odwiedzających, w czasach nowego tysiąclecia. Szymborska pełna polotu potrafiła zaciekawić mnie refleksją nawet o tapetowaniu, czy o urządzaniu terrarium, lub co gorsza aquaterrarium. Dzięki niej poznałam wiele ciekawych faktów. Ot chociażby, że w holenderskim miasteczku Oudewater była miejska waga, na której ważono kobiety oskarżone o czary, które podobno miały być lżejsze niż wskazywały na to ich postury. Na szczęście rządzący gminą zawsze wydawali certyfikat, że kobiety ważą wystarczająco. Uff. Przynajmniej gdzieś w Holandii polowanie na czarownice nie było priorytetem.  Z zaskoczeniem przeczytałam, że tak naprawdę było siedem Kleopatr, a ta którą my znamy, jest właśnie tą siódmą, ostatnią. O decyzjach matrymonialnych nie wspomnę, za to głębokie ukłony w stronę Autorki felietonów za prześmiewczy sposób omówienia tego tematu.  Naprawdę warto było przeczytać. Takich wartych do przeczytania opinii jest w książce mnóstwo. Niech nie zrazi Was ilość stron. Felietony są krótkie, maksymalnie na dwie strony. Dodatkowo każdy zaczyna się od nowej strony, więc wolnego miejsca jest sporo. Ja z rozkoszą poświęciłam na tę pozycję dwa wieczory.

Oprócz licznych ciekawostek dowiedziałam się też sporo o samej Szymborskiej. Tak jak i ona, dobrze, że nie okazałam się jedyną, kompletnie nie rozumiem, o co w operach chodzi i kto do kogo śpiewa, a tym bardziej dlaczego śpiewak sześćdziesięcioletni nazywany jest „pięknym młodzieńcem”. Wrrr. Poznałam Szymborską trochę od kuchni. O dziwo nie spodobał jej się gabinet figur woskowych, w przeciwieństwie do egipskich mumii. Refleksyjnie odebrałam jej opowieść o wielu nieodbytych spotkaniach z Wielkim Poetą, Czesławem Miłoszem. Czasem był tak blisko, prawie na wyciągnięcie ręki, a jednak na to spotkanie musiała czekać latami. Zaskoczył mnie felieton o „sobie samej”. Mistrzowsko Szymborska odegrała autorkę publikacji, o której pisała oraz siebie samą, jako tą, która dzieliła się swoimi spostrzeżeniami co do treści zawartych w „Lekturach nadobowiązkowych”.

Długo mogłabym się zachwycać nad jakością i wartością tego zbioru. Osobiste rozważania Szymborska ujęła nad wyraz inteligentnie, z licznymi spostrzeżeniami, dygresjami, uwagami. O jej kunszcie świadczy to, że nawet nieprzychylna opinia napisana jest ze swadą, dalekosiężnością i niezwykłym polotem. Pewne spostrzeżenia okazały się ponadczasowe, mimo upływającego czasu. Do tego piękny literacki język, niezwykłe zwroty i dawno zapomniany styl. Styl, który otwiera nam oczy i poszerza nasze horyzonty. Ciekawi jesteście, co Szymborska miała na półkach? Mam nadzieję, że tak. Udanej lektury!!!

Moja ocena: 9/10

Recenzja powstała dzięki Wydawnictwu Znak.

Recenzja premierowa: „Sielanki” George Saunders

SIELANKI

  • Autor: GEORGE SAUNDERS
  • Wydawnictwo: ZNAK
  • Liczba stron: 236
  • Data premiery: 29.09.2021r.
  • Data premiery światowej: 08.09.2001r.

Czego spodziewać się po George’u Saundersie, amerykańskim, utytułowanym pisarzu? Wie ktoś, coś? Ja nie miałam zielonego pojęcia, ani różowego, ani niebieskiego. Na przykład, uwielbiam Johna Irvinga. Saunders porównywany jest natomiast do Marka Twaina. Czytając jednak opis Wydawcy „Sielanek” od razu załapałam bakcyla. Zapewnienie @wydawnictwoznakpl, że Autor „brawurowo łączy drobiazgowy realizm z groteską i niepodrabialnym poczuciem humoru Saunders buduje w mistrzowski sposób obraz człowieka zagubionego w meandrach XXI wieku” okazało się dla mnie wystarczającą zachętą, by sięgnąć do dzisiejszej premiery. Do książki, która po raz pierwszy opublikowana została dwadzieścia lat temu. Sięgnąć i dowiedzieć się, czy absurdy, wspomniana groteska i obraz zagubionego społeczeństwa XXI wieku się zdezaktualizował, czy jest ponadczasowy. Chcecie wiedzieć, czy w publikacji znalazłam odpowiedzi na te pytania? Jeśli jesteście ciekawi, zerknijcie, choćby jednym okiem😉, na dzisiejszą recenzję.

Ojejej, życie doprawdy bywa męczarnią. Potrafi zapędzać człowieka w dziwne i mroczne zakamarki, skłaniając go do takich haniebnych, niewybaczalnych postępków (…)” – „Sielanki” George Saunders.

Cytując opis Wydawcy „W „Sielankach” George Saunders pokazuje nam, że świat, w którym żyjemy, jest karykaturą – mogącą śmieszyć, ale budzącą podskórny lęk”. Całkowicie się z tym opisem zgadzam😊. W sześciu opowieściach autor opisuje życie w sposób niejednoznaczny, opisuje współczesnych ludzi wytykając im w przezabawny sposób wszelkie przywary, które uniemożliwiają być im szczęśliwym, uniemożliwiają uszczęśliwić innych. Moi faworyci to tytułowe „Sielanki” i „Nieszczęście fryzjera”. Ciekawe, które Wam by się spodobały?

Trzeba mieć duży dystans i zgodę na inne niż własne poczucie humoru. Oj trzeba! Okazało się, że ja dystansu i „zbzikowanego” poczucia humoru mam wystarczająco. Przyznaję, że Saunders nie trafił z wszystkimi opowiastkami w mój gust. W niektórych, groteski i absurdu, nawet dla mnie było za wiele. Ale nawet i w tych, znalazłam wiele cennych wskazów, wiele znaków w kierunku których warto podążać każdego dnia. Nawet dywagacje podstarzałego, samotnego fryzjera Saunders potrafił przedstawić w sposób z jednej strony prześmiewczy, z drugiej w sposób bardzo dogłębny, z silną analizą psychologiczną postaci oraz umiejętnością pokazania jak funkcjonują mechanizmy rządzące myślami, decyzjami, spostrzeżeniami i decyzjami człowieka. Nie uwierzyłabym, że można zaśmiewać się strona po stronie z powodu jednej kozy, kozy i jej człowieka. Człowieka uważającego: „(…) niby co mam robić przez ten czas, kiedy powinienem obdzierać kozę ze skóry krzemieniem? Postanawiam udać ciężko chorego. Kiwam się w kącie i jęczę. Zaczyna mnie to nudzić. Obdzieranie kozy ze skóry krzemieniem trwa prawie godzinę. Nie ma mowy, żebym tak długo się kiwał i jęczał”. I to nie jest to, o czym myślicie. O nie. Dochodzenie do prawdy, co, z czym i dlaczego było właśnie najciekawsze w tej książce. Do ostatniej kropki w opowieści nie wiedziałam na co autora stać, czym mnie jeszcze zaskoczyć. A ja zaskoczona czytając wręcz uwielbiam być. A totalny majstersztyk to pomysł z formularzem „Codziennej Oceny Zachowań Partnera/ki”. Chcielibyście taki mieć? Chcielibyście taki wypełniać?

Saunders jest mistrzem groteski i absurdu. Potrafi umiejętnie korzystać z tej zdolności w sposób bardzo wysublimowany nie raniąc przy tym uczuć czytelnika. Mimo chwilowej świadomości silnego nieprawdopodobieństwa ani razu nie poczułam się urażona, ani razu nie wychwyciłam, że autor posunął się za daleko. Do tego ten cudowny, klasyczny język. Użyte zwroty, narracje, dialogi nie są nigdzie przypadkowe, myśl przewodnią widać w każdym użytym zwrocie i wykorzystanych słowach. Pozostaję z myślą, że można pisać o poważnych sprawach w ten sposób. Pod płaszczykiem abstrakcyjnego humoru można poruszyć temat biedy, problemów z dziećmi, niesprawiedliwego traktowania rówieśników, przemocy wśród uczniów szkoły, czy chociażby bezwarunkowe uwielbienie własnego dziecka, które jest całkowicie inne, niż chcemy je widzieć. I ci wtykacze głów!!! Ciekawi Was, kim tak naprawdę są?  Jeśli tak, to wyruszcie w nietuzinkową, wyjątkową podróż, gdzie współczesne problemy, lęki, niemoce można podglądać przez „różowe okulary”. Nie bez powodu taka literatura nazywana jest piękną!

Moja ocena: 8/10

Za egzemplarz recenzencki bardzo dziękuję  Wydawnictwu Znak.

Recenzja przedpremierowa: „Cisza” Tomasz Lipko

CISZA

  • Autor: TOMASZ LIPKO
  • Wydawnictwo: ZNAK
  • Liczba stron: 416
  • Data premiery: 01.09.2021r.

Kolejny pisarz, prawnik z wykształcenia 😉, którego miałam przyjemność poznać z jego publikacji to Tomasz Lipko. „Cisza” od @wydawnictwoznakpl, będzie miała premierę 1 września br. Autor zasłynął pozycją ,,Notebook”, która „została nominowana w Plebiscycie Książka Roku 2015 lubimyczytać.pl w kategorii Kryminał sensacja Thriller” (cyt. za: Tomasz Lipko). A jaka jest ,,Cisza”?

(…) kto pierwszy zrozumie, że Internet jednak nie wróci, ten wygra” – „Cisza” Tomasz Lipko.

„Cisza” opisuje świat bez Internetu. Wyobraźcie sobie, że w jednym momencie, w ciągu 60 sekund przestajemy mieć dostęp do Internetu, do tej ogromnej bazy danych, do wszystkich społeczności, do bycia, grania, czytania online. Niewyobrażalne? Niekoniecznie. Cały świat staje na głowie, gdy o godz. 15:37 „(…) 18 kwietnia 2025 zaniknął sygnał internetowy”. Pięć lat po internetowej „godzinie zero” niektórzy nadal wierzą, że sieć da się odzyskać, że wreszcie będzie można na nowo być online. Naiwniacy, fantaści, głupcy? Krach wykształcił nowych bohaterów, a starzy „odeszli do lamusa”. Detektyw nowej ery Igor Hanys oraz Yaara Alex poszukują odpowiedzi na następujące pytanie:  „(…) kto wygra w starciu człowieka ze sztuczną inteligencją?” Czy zdołają odpowiedzieć? Czy odpowiedź będzie dla ludzkości satysfakcjonująca?

„(…) Sztuczna Inteligencja spojrzała wreszcie na świat ludzkimi oczami…” – „Cisza” Tomasz Lipko.

W trzydziestu dziewięciu rozdziałach Autor zabrał mnie w podróż w jedną stronę. W podróż, której nie do końca rozumiałam, nie do końca się z wydarzeniami w niej następującymi utożsamiałam. Jest to książka dla fanów fantastyki. Ja do nich niestety nie należę, chociaż intrygujący opis Wydawcy zaciekawił mnie tak, że postanowiłam ją przeczytać. Rozdziały oprócz numerów mają oznaczenie miejsca wydarzeń. A w fabule dzieje się bardzo dużo, w różnych zakątkach świata. Czytamy więc o akcji ulokowanej w Warszawie, w Katowicach, w Jerozolimie, w Wiedniu, czy na wodach terytorialnych Republiki Greckiej. Starałam się jak mogłam, spojrzeć na świat oczami sztucznej inteligencji, tak jak ona patrzyła na świat oczami ludzkimi. Nie do końca mi się udało. Zagmatwałam się w intrydze utkanej w sferze zbrodni, terroryzmu na poziomie AI (z ang. artificial intelligence).

Bardzo podobała mi się postać Yaary Alex. To kompletnie nieoczywista bohaterka. Z jednej strony całkowicie kobieca, czuła, z drugiej maszyna do pokonywania trudności, James Bond w spódnicy umiejący przewidzieć każdy  przyszły ruch przeciwnika. Przyznaję, że postaci męskie również sprostały specyfice gatunku. Mężczyźni okazali się prawdziwie męscy, odważni, ciekawi, umiejący rozwikłać najtrudniejszą zagadkę. Bohaterowie na miarę 2030 roku, na miarę czasów pięciu lat po ustaniu Internetu. Autor również bardzo umiejętnie zakończył powieść. Wprowadził mnie w osłupienie. Ciągle zadawałam sobie pytanie, jak to możliwe, że w plątaninie zdarzeń, mimo, że starałam się być maksymalnie skupiona, nie wytypowałam prawidłowo końcówki? Jak to możliwe?  

I to pytanie, z którym zostałam na końcu, czy ludzie są się w stanie przyzwyczaić do bycia offline? Jak myślicie?

Lubicie rzeczywistość nierealną? Lubicie świat maszyn, robotów, sztucznej inteligencji, artefaktów? Możliwe, że ta książka Wam się spodoba.

Moja ocena: 7/10

Za możliwość zapoznania się z lekturą przedpremierowo bardzo dziękuję Wydawnictwu Znak.

Recenzja przedpremierowa: „Dziewczynka z Widow Hills” Megan Miranda

DZIEWCZYNKA Z WIDOW HILLS

  • Autorka: MEGAN MIRANDA
  • Wydawnictwo: CHILLI BOOKS
  • Liczba stron: 416
  • Data premiery: 11.08.2021r.

Dokładnie za tydzień, tj. 11 sierpnia br. @Chilli Books (imprint @wydawnictwoznakpl) zaplanowało premierę najnowszej książki @AuthorMeganMiranda. „Dziewczynka z Widow Hills” uważana jest za najlepszą książkę tej Autorki. Wiem, że do premiery zostało mi jeszcze sporo czasu, ale musiałam szybko dowiedzieć się, czy mój odbiór będzie inny od czerwcowej premiery Autorki „Pamiętaj o mnie”. Nie ukrywam, poprzednia książka nie całkiem trafiła w mój gust. Czy i tym razem opinia będzie analogiczna?

(…) każdego z nas od równi pochyłej dzieli jeden niewielki krok. Coś, co wkrada się do świadomości i za nic nie chce jej opuścić. Na początku to jakaś drobnostka, której nie można zignorować ani odpędzić. A potem jest już wszędzie i nie da się myśleć o niczym innym. Ta jedna drobnostka – albo jej nieobecność – potrafi powoli doprowadzić do utraty zmysłów” – „Dziewczynka z Widow Hills” Megan Miranda.

A wszystko zaczęło się 20 lat temu. Sześcioletnia dziewczynka – Arden Maynor zniknęła na wiele dni. Szeroko zakrojona akcja poszukiwawcza pozwoliła ją odnaleźć daleko od domu, a jej odnalezienie stało się ogromną sensacją. Wraz z uczuciem ulgi Arden stała się znana na skalę całego kraju. Jej matka wykorzystała popularność i zapewniła jej stabilność finansową. Niestety, by osiągnąć stabilność emocjonalną i psychiczną Arden zmieniła imię i nazwisko, wyjechała z miasta i spróbowała zacząć swoje życie od początku. Niestety, przeszłość odnalazła ją szybciej, niż mogła się tego spodziewać. Wszystko zaczęło się od problemów z lunatykowaniem. Następnie Arden, aktualnie Olivia znalazła na granicy swej posesji zamordowanego mężczyzny. Do tego wszystkiego ktoś zaczął ją obserwować, ktoś zaczął za nią chodzić. Czego chce i kim jest tajemniczy mężczyzna, który o nią rozpytuje? Tego Olivia musi się dowiedzieć.

Powieść zdecydowanie bardziej mi się podoba od poprzedniej „Pamiętaj o mnie”. Obraz  Olivii jest spójny od samego początku do końca. Autorka umiejętnie odzwierciedliła rzeczywistość po odnalezieniu, życie w świetle fleszów, działania matki, by z traumy dziecka wyciągnąć jak najwięcej korzyści finansowych. W mojej opinii rys psychologiczny nie został jednak dopracowany do końca. W wielu miejscach Megan Miranda odnosi się do odniesionych ran, do objawów stresu pourazowego, do problemów ze snem, które powróciły, nie tłumaczy jednak, nie doprecyzowuje, nie nazywa uczuć w sposób wystarczający. A przecież odnaleziona po kilku dniach dziewczynka jest idealnym materiałem, by opisać traumę i wszystkie emocje, które są z nią związane. Opisać je dogłębnie, do końca, bardzo wymownie i bardzo obrazowo.

Narracja prowadzona jest w pierwszej osobie liczby pojedynczej. Obserwujemy wydarzenia oczami Olivii. Bardzo podoba mi się język i sam sposób prowadzenia narracji. Idealnie forma i styl wkomponowała się w fabułę i treść książki. Wybór narracji okazał się strzałem w dziesiątkę, mamy bowiem możliwość zagłębienia się w osobę głównej bohaterki i patrzeć na świat jej oczami. Rozdziały są ponumerowane i podtytułowane czasem i godziną. Na początku nie rozumiałam tego zabiegu. Po co mi informacja, że akcja dzieje się np. „o 3 nad ranem”? Zabieg ten okazał się jednak niezwykle trafny. Przecież lunatycy zachowują się czasem jakby wszystko wykonywali świadomie. Ubierają się, jadą samochodem do pracy itd.  Czasoprzestrzeń od razu ukierunkowuje czytelnika na właściwe tory, spina go, umożliwia wyłapywanie istotnych informacji. Nie obyło się jednak bez błędów. Takich drobnych, jak np. „kanu” zamiast „kranu”. Nic znaczącego ale czuję się zobowiązana o nich wspomnieć. Tym sposobem w reedycji błędów już nie będzie. Trafnym urozmaiceniem okazały się również gdzieniegdzie pojawiające się wtrącenia z wycinków gazet, książek, kopii korespondencji, zapis wywiadu na żywo, raportów policyjnych dotyczące zaginięcia i odnalezienia Arden. Ten element wprowadza duże zaskoczenie i powoduje, że czyta się jeszcze szybciej. A czyta się naprawdę ekspresowo.

I jeszcze coś o bohaterach pobocznych. Nie chcę zanudzać, ale postaci sąsiada Ricka, przyjaciółki Elyse oraz Bennetta wprowadziły wiele zamieszania. Tak się skupiłam na poszukiwaniu wszelkich symptomów, że praktycznie każdego z nich przez jakiś czas podejrzewałam. No cóż, nie każdy jest Sherlockiem Holmesem.  

Przygodę z książką zaliczam do udanych. Dla mnie jest to raczej lekki thriller psychologiczny, który czyta się jednym tchem zastanawiając się nad losem Liv. Nad tym, kto, dlaczego, kogo i jak zabił? Kto, dlaczego, jak, kogo śledzi? Kto jest sprawcą a kto ofiarą? A jak to pytanie się pojawia, to wiadomo przecież, że nic nie jest oczywiste.  A nieoczywiste rozwiązania są wszak najlepsze w książkach tego gatunku.

Lubicie zagadki? Jeśli tak, to przeczytajcie „Dziewczynkę z Widow Hills”.

Moja ocena: 7/10.

Za możliwość przeczytania książki przed premierą bardzo dziękuję Wydawnictwu Chilli Books.

Recenzja przedpremierowa: „Krzycz! Teraz!” Zbigniew Mentzel

KRZYCZ! TERAZ!

  • Autor: ZBIGNIEW MENTZEL
  • Wydawnictwo: ZNAK
  • Liczba stron: 208
  • Data premiery: 11.08.2021r.

Wiele ciekawych premier czeka na nas już niedługo, już 11 sierpnia br. Jedną z nowości przeczytałam dosłownie jednym tchem.  To „Krzycz! Teraz!” pióra Zbigniewa Mentzla wydana nakładem @wydawnictwoznakpl. Kolejna obowiązkowa lektura dla wymagających czytelników lubiących felietony, dzienniki, reportaże i dobrą prozę, w której nie wiadomo, gdzie zaczyna się fantazja, a gdzie kończą się opisy rzeczywistych przeżyć autora. Jeśli mowa o autorze, to z krótkiej notki biograficznej na tylnym skrzydełku dowiedziałam się, że to „pisarz, krytyk, felietonista”. Napisał kilka biografii, zbiorów opowiadań i felietonów, a także powieści „Wszystkie języki świata” i „Spadający nóż”. Czego możemy spodziewać się po felietoniście „Tygodnika Powszechnego”? Czego możemy spodziewać się po mężczyźnie, który przez dekadę tworzył związek z najbardziej płodną, polską i niezwykle barwną autorką tekstów? Czego możemy spodziewać się po człowieku, który opowiedział w wielu tomach historię fascynującego człowieka, wybitnego polskiego współczesnego filozofia, Leszka Kołakowskiego? Chyba tylko prawdy. Samej prawdy.

W „Krzycz! Teraz!” Zbigniew Mentzel powraca do czytelników w roli  powieściopisarza i to nie byle jakiego. Powieściopisarza, który – mam nadzieję – wykorzystując własne doświadczenia, przeżycia, nawet swój charakterystyczny nos😉, kreśli postać i losy Miłosza od dnia jego narodzin, tj. od 1951 roku, aż do roku 2021. Nie jest to jednak, jak zapewnia Wydawca, książka  quasi-autobiograficzna. Jest to fikcyjna opowieść. Subtelny obraz pewnej rodziny, pewnego chłopca, który przeradza się w młodzieńca, by jeszcze szybciej przeobrazić się w dojrzałego mężczyznę.

(…) w Polsce rządzonej przez komunistów, ekonomista musi być człowiekiem niespełna rozumu” – „Krzycz! Teraz!” Zbigniew Mentzel.

Nie bez przyczyny wybrałam tę część cytatu na preludium do moich rozważań o Krzycz! Teraz!”. Trafnie odzwierciedla formę i styl powieści. Książka jest napisana bardzo sprawnym i lekkim stylem. W niektórych momentach przypomina typowy felieton. Felieton napisany z dowcipem, ze swadą. Mimo, że powieść napisana jest z perspektywy głównego bohatera – Miłosza, narracja jest utrzymana w trzeciej osobie. Przy czym Autor tak konstruuje treść, że chwilami miałam wrażenie, że Miłosz zwraca się do mnie w pierwszej osobie. Ten ścisły związek bohatera z narracją jest jedną z wielu zalet tej pozycji.

Miłosza poznajemy od chwili narodzin. Dowiadujemy się o tym, co się zdarzyło i co było dla niego ważne. W książce aż kipi od pierwszych razów. Pierwsze wędkowanie, pierwsze spotkanie z harcerzem, pierwsza odkryta rodzinna tajemnica, pierwsza miłość, pierwszy niezdany egzamin wstępny, pierwsze wydrukowane własne słowa z gazecie, pierwszy wygrany konkurs, pierwszy wyjazd za granicę i tak dalej. Bardzo podobał mi się wątek z Witkiem, synem pani Ginterowej oraz zachwyciła mnie relacja z Alicją. Nawet o seksie Mentzel potrafi napisać w przezabawny sposób, mimo oczywistości, w sposób jednak delikatnie wyszukany.

Wątek związany z rodzącym się komunizmem w Polsce i jego schyłkiem został miejscami skarykaturyzowany. To dobrze. Komunistyczne absurdy przywołały już nie raz uśmiech na mojej twarzy. Dobra proza powinna przedstawiać je w sposób, w jaki rzeczywiście funkcjonowały, nie powinna ich wyolbrzymiać, czy demonizować. Niezwykle udanie Autor zobrazował postaci kobiece. Nie tylko Alicja jest godna uwagi. Tak samo ważna dla czytelnika jest Dorota, jej punkt widzenia, jej doświadczenia. Sama siostra głównego bohatera nie jest również dla opowieści obojętna. Dużą uwagę Autor poświęcił matce Miłosza, jakby chciał oddać jej cześć, zaznaczyć jej ważną rolę. A motyw ze zdzieleniem w głowę kolbą polskiego oficera w obozie w Woldenbergu przez niemieckiego wartownika wręcz obłędny! Nie nudził mnie nic, a nic. Wręcz przeciwnie dodawał fabule w wielu miejscach jeszcze większego polotu. Do tego przepiękny język polski. Z licznymi odniesieniami, z barwnymi opisami, chwytliwymi sformułowaniami. Język bogaty, bez niedomówień, bez zbędnego dopowiadania, bez ozdobników, bez powtórzeń i bez błędów. Prosty polski język. Taki męski dojrzały styl. Zwięzły w swej prostocie, oddający wszystko to, co niezbędne.

Wzięłam książkę do ręki, by tylko zerknąć na jej początek. Wzięłam książkę do ręki i……. przepadłam. Całkowicie przepadłam na całe 208 stron. Jakże cudownych 208 stron!!! Jedno wiem na pewno, poczytam jeszcze coś Pana Zbigniewa. Poczytam. Mam nadzieję, że to okazało się dla Was prawdziwą zachętą, by zaprosić tą pozycję na swoją półkę. Ta szczera, prawdziwa reakcja czytelnika na te pierwsze parę stron, które zamieniły się w całą powieść.

Moja ocena: 9/10

Za możliwość zapoznania się z lekturą przedpremierowo bardzo dziękuję  Wydawnictwu Znak.

„Rytuał” Greta Drawska

RYTUAŁ

Autorka: Greta Drawska
Wydawnictwo: Znak Literanova
Cykl: Wanda Just i Piotr Dereń (tom 1)
Data premiery: 2020-09-02
Liczba stron: 368

Ponad tydzień temu, bo dokładnie 14 lipca br. miała premierę trzecia odsłona cyklu z Wandą Just i Piotrem Dereniem pióra Grety Drawskiej od Wydawnictwa @wydawnictwoznakpl. Wielu, którzy już przeczytali uważają, jest ona tą najlepszą. Ja jeszcze zdania nie mam, bo „Chichot” ciągle przede mną. Za to z przyjemnością prezentuję Wam recenzję pierwszego tomu serii pt. „Rytuał” autorki, która jest dla mnie wielką niewiadomą. Z krótkiej notki biograficznej dowiedziałam się, że to „Pisarka, anglistka, nauczycielka jogi, kolekcjonerka historii utraconych i ciekawych rozmów. Lubi ludzi. To oni są zawsze w centrum jej zainteresowań” (cyt. za: Greta Drawska). Czytajcie szybciutko, a dowiecie się, czy debiut Grety Drawskiej mi się spodobał i czy warto przeczytać całą serię. Tym bardziej, że książki zachwycają już samą szatą graficzną. Prawda, że mają piękne okładki?

Prokurator Wanda Just wraca do rodzinnych stron, po przyjęciu oferty pracy na stanowisku prokuratora rejonowego w Drawsku Pomorskim.  Zostawiła za sobą Poznań, a wraz z nim byłego męża. W nowym miejscu pracy czeka na nią dawny kolega ze szkoły – podkomisarz Piotr Dereń oraz rytualny mord na miejscowym stomatologu, miłym i przyjaznym wszystkim Maurycym Kalickim. Kto chciał zabić sympatycznego stomatologa i co wspólnego z jego śmiercią ma tajemnica o ukrytym skarbie sprzed trzystu lat?

Pierwsze spotkanie z Autorką i serią zaliczam do bardzo udanych. Już okoliczności śmierci ofiary są nietuzinkowe. O mordach rytualnych nie czyta się przecież codziennie. Dodatkowo wysoką ocenę uzasadnia sposób prowadzenia narracji i bohaterowie. Narracja jest trzecioosoobowa pisana z punktu widzenia różnych bohaterów. W wielu miejscach przeplatana jest opowieściami z dawnych czasów, nawet sprzed trzystu lat, gdy okoliczny majątek wraz z pałacem przechodził z rąk do rąk, a włości były grabione przez kolejnych najeźdźców. Bohaterowie nakreśleni bardzo konsekwentnie i dopieszczeni do ostatniego szczegółu. Spodobała mi się postać zarówno prokurator Wandy Just, jak i Piotra Derenia. Ona skrupulatna w prokuratorskiej robocie, on doświadczony policjant znający się na swoim fachu. Ona starająca się zagłuszyć głosy z przeszłości, on borykający się z odejściem żony. Ona i on nastawieni na odnalezienie sprawcy tak bardzo, że sami zanurzają się co chwila  w opowieściach o bóstwach chtonicznych, czy uranicznych. Wzbogacenie postaci dodatkowo problemami rodzinnymi Derenia i Just, czyni bohaterów bardziej ludzkimi, bardziej swojskimi. Okazuje się, że można być efektywnym w pracy zawodowej skrywając za sobą własne, trudne przeżycia. Przeżycia, z którymi co świt trzeba się mierzyć na nowo.

Niezwykle inspirujący dla mnie był wątek historyczny. Jak sama Autorka napisała w podziękowaniach, w „Rytuale” pragnęła „(…) posłużyć się intrygą kryminalną i przybliżyć czytelnikom ciekawą historię Pojezierza Drawskiego”. Udało się jej to pierwszorzędnie. Dzięki wprowadzonym ciekawym postaciom jak chociażby historyczki Julii Ogrodnik, profesora doktora habilitowanego Stempniewskiego, doktor Ilony Kubiak dowiedziałam się wielu interesujących faktów historycznych. Nie tylko regionalnych, lecz również wykraczających poza Pojezierze Drawskie, sięgających nawet Dzwonu Zygmunta, czy włóczni Świętego Maurycego.  Element historyczny wręcz mnie zachwycił. Dowiódł, że nie jest to książka tylko dla fanów kryminałów, fanów zagadek, pościgów i samych znaków zapytania. Nie jest to książka także tylko dla historyków, kulturoznawców, religioznawców, czy mówiąc bardziej ogólnie – humanistów. Jest to książka dla tych, którzy we współczesnej prozie szukają wielowymiarowości, nietuzinkowego połączenia. Książka, w której brawurowo Greta Drawska połączyła zbrodnię z historią jest więc warta ich uwagi.

A do tego jak ta książka jest napisana! Czyta się ją ekspresowo, język nie męczy. Słowo po słowie narracja płynie jak ulubiona piosenka. Fabuła przemyślana i niekomplikowana na siłę. Nie ma tu zwrotów akcji strona po stronie i wskazywania podejrzanego za podejrzanym, aż w końcu czytelnik zaczyna podejrzewać samego siebie. Jest tu opisana w sposób bardzo przyjemny mrówcza prokuratorsko – policyjna praca z wkładką w postaci wątków historycznych, przekazanych w bardzo przejrzysty i lekki sposób. Chyba już nic więcej pisać nie muszę? Liczę, że to co napisałam zachęci Was do sięgnięcia po tę pozycję. Naprawdę nie pożałujecie!!!

Moja ocena: 8/10

Recenzja powstała dzięki Wydawnictwu Znak Literanova.