„W cieniu twierdzy” Kamila Cudnik

W CIENIU TWIERDZY

  • Autorka: KAMILA CUDNIK
  • Wydawnictwo: ZYSK i S-KA
  • Liczba stron: 368
  • Data premiery: 02.11.2021r.

Ale się rozleniwiłam ostatnio😊. Trochę przygotowań do Świąt, kapka zimowej aury i prawie zasnęłam zimowym snem. Na szczęście tylko prawie😉. Czytania nigdy nie za dużo, gorzej z dzieleniem się spostrzeżeniami. Ale po każdej nocy przychodzi dzień i jakoś dzisiaj siły mi wróciły, by przerwać recenzencki stupor. Zacznę od powieści historycznej. Jest to gatunek, który umiłowałam przy okazji czytania innych rodzimych autorów. Nawiązanie do przeszłości w beletrystyce zaczęło mnie żywo interesować. Sami powiedzcie czego można się spodziewać po powieści historycznej? Ja dostrzegam zwykle głębokie przeżycia, polityczne odniesienia, odzwierciedlenie polskiej historii, o której czytam z nostalgią. Czasem zakropiona jest taka powieść romansem, ideami, czy działalnością antyrządową. Bez znaczenia kto wtedy rządzi. Realizm miesza się z fikcją, tak mocno, że chwilami nie wiadomo, co było rzeczywistością, a co jest tylko wytworem fantazji autora.

Jedną z takich powieści jest listopadowa premiera od Wydawnictwa @Zysk i S-ka. To klasyka gatunku pióra @Kamila Cudnik pt. „W cieniu twierdzy” opisująca czasy zaboru pruskiego na dzisiejszych terenach powiatu toruńskiego. Książka obrazuje bardzo wiernie ówczesne czasy. Scala dwa światy. Świat zaborców i świat tych, którzy zamieszkiwali zagrabioną Polskę wcześniej, prawdziwych Polaków. Śledząc losy Waltera von Offenberga, kapitana pruskiej armii oraz Luizy Zagórskiej dziedziczki zubożałych ziemian, których majątek przeszedł w ręce Offenberga, śledzimy losy Polaków pod rządami pruskimi. Polaków, którzy świętując po raz pierwszy od jedenastu lat kupalnockę odkrywają morderstwo kilkunastoletniej wieśniaczki Julii. To, kto odpowiada za śmierć niewinnej dziewczyny, spędza sen z powiek szefowi toruńskich policjantów Grigowi. Wynikami śledztwa zaczyna interesować się coraz więcej ludzi. Sam Walter von Offenberg oraz miejscowy, polski hrabia Edward Jaxa-Garlicki snują rozmaite teorie śledcze, które nie do końca się sprawdzają. A morderca nadal krąży po okolicy. Krąży i krąży….

Kompletnie nie wiem na czym skupić Waszą uwagę dzieląc się moją opinią o „W cieniu twierdzy”. Naprawdę. Bynajmniej nie dlatego, że nie ma o czym pisać. Wręcz przeciwnie. Wielość wątków w powieści jest dla mnie ogromnym zaskoczeniem. Spodziewałam się kryminału retro osadzonego na ziemiach zaboru pruskiego, a dostałam historię, którą nie jestem w stanie ocenić szablonowo. Każdy rozpisany z niezwykłą skrupulatnością wątek zasługuje na uwagę. Po pierwsze śmierć Julii, miejscowej wieśniaczki. Osadzenie tej tragedii w świetle miejscowych, ówczesnych obrzędów, wierzeń, socjologicznych uwarunkowań zasłużyło na moje uznanie. Społeczność wiejska została przedstawiona jako krąg ludzki rządzący się swoimi zasadami, oddany walce o Polskę oraz zachowujący polskie obyczaje, a także obrzędy. Rozpasanie w trakcie nocy świętojańskiej dodało temu wątkowi pieprzu. Po drugie antyrządowa działalność prowadzona przez Polaków w wielu sferach. Działalność, o której wiedzą zaborcy, a którym nie udaje się jej całkowicie wyplenić. Sam obraz kobiety w czerni ze srebrnym krzyżem na szyi jako symbol żałoby po Polsce chwycił mnie za serce. Z kart książki wyziera patriotyzm i to przez duże „P”. Po trzecie obraz niemieckich zaborców. Walter von Offenberg zdobył moją sympatię okolicznościami zsyłki z Berlina do nadgranicznej Twierdzy Toruń. Nie będę spojlerować o tych okolicznościach. Musicie mi jednak uwierzyć, że są nietypowe. Jak nietypowe jest jego późniejsze zachowanie oraz zachowanie jego ojca. I jeden i drugi nie potrafią zmierzyć się ze skutkami podjętej decyzji, skutkami tragedii, która stała się udziałem Offenberga. Czytając ten wątek czułam niedosyt. Niedosyt nierozwiniętej fabuły, która zapowiadała się naprawdę kwieciście. Ileż można uknuć wątków pobocznych, ile dialogów, ile intryg związanych ze sprawą Waltera, aż się prosiło. Waltera jakby zabrakło w tym całym wirze wydarzeń, a jest on bez wątpienia postacią na tyle skomplikowaną, że mógłby posłużyć jako główny bohater innej książki. Po trzecie polscy ziemianie. Niestety, głównie zubożali. To wspólnota niezwykle hermetyczna, chroniąca swojej tożsamości, mimo braku majątku, mimo braku pieniędzy. Niestety, męscy polscy ziemianie nie wzbudzili mojej sympatii. W wielu miejscach zostali przedstawieni stereotypowo. O dziwo, niemieccy bohaterowie wydali mi się chwilami i bardziej inteligentni, i bardziej przedsiębiorczy, i bardziej sympatyczni. Umiejętność wyjścia poza patriotyczne schematy i wrodzoną polską solidarność, szczególnie w powieściach historycznych to rzadkość wśród rodzimych autorów. Po czwarte kobiety. Kobiety jak Luiza, jak Zoja, jak Klaudia, jak Sabina, czy nawet jak zamordowana Julia i krnąbrna Zuzanna. Te postaci zostały rozpisane w sposób kompletny. Zachowania, wybory, decyzje, ich błędy i sukcesy spinały się w komplementarną całość. Sposób odzwierciedlenia przyczynił się do ich prawdziwości. Nieroztropne, naiwne, zadufane w sobie, zachowujące się w sposób przekraczający kanony dobrego smaku, niezdecydowane, zakochane okazały się w pełni autentyczne. Możliwe, że Autorka pisać o kobietach potrafi wyjątkowo dobrze. Możliwe, że tworzenie tak skomplikowanych bohaterek to chleb dla niej powszedni. Nie wiem, muszę sprawdzić, bo „W cieniu twierdzy” to pierwsza powieść tej Autorki którą przeczytałam.

Książka Kamili Cudnik to naprawdę ciekawa mieszanka gatunkowa. Kryminał, powieść historyczna, romans i książka obyczajowa w jednym. Do tego napisana w bardzo przyjemnym stylu. Czyta się ją błyskawicznie i tylko pozostaje pytanie: Co do diaska stało się z Luizą, no co ?

Moja ocena: 7/10

Recenzja powstała we współpracy z Wydawnictwem Zysk i S-ka.

„Cyngiel Temidy” Marcin Wolski

CYNGIEL TEMIDY

  • Autor: MARCIN WOLSKI
  • Wydawnictwo: ZYSK I S-KA
  • Liczba stron: 384
  • Data premiery: 26.10.2021r.

„Cyngiel Temidy” @Marcin Wolski to pierwsza publikacja tego Autora, z którą miałam do czynienia.  Wymagania miałam przeogromne czytając opis Wydawcy @Zysk i S-ka. Oczekiwałam więc ogromnego „napięcia i zwrotów akcji”. Wszak Autor ma na swoim koncie wiele dobrych książek. Do tego jest uzdolnionym satyrykiem, dziennikarzem i autorem wielu zgrabnych audycji radiowych. Pytanie tylko, czy powieść spełniła moje oczekiwania?

To historia o współczesnym mścicielu. O kimś, kto w przeszłości stracił wiele, praktycznie wszystko. Żądza zemsty doprowadziła do śmierci osób o ksywkach: sędzia, minister, generał, kasjer i czyściciel. Osób tworzących tajną grupę Omega, o której nawet system socjalistyczny milczał. Wszyscy z komanda zagnieździli się w nowej rzeczywistości, rzeczywistości Nowej Polski. Jedni z lepszym skutkiem, inni z gorszym. Tylko to co przeszłe nie mogło zostać zapomniane, nie mogło zostać ominięte. Na intrygę sięgającą bardzo daleko jak macki ośmiornicy, trafia młoda prokurator z Warszawskiej  Pragi Karolina Karpicka, której momentami „(…) wydawało się, że rozwiązanie znajduje się na wyciągnięcie ręki, ale zaraz potem cała hipoteza rozsypywała się jako domek z kart”.

Niewymagająca lektura. Tak krótko określiłabym przeczytaną powieść. Spodziewałam się thrillera sensacyjnego, a otrzymałam ciekawie napisaną powieść, w której Autor rozbudował sporo wątków obyczajowych. Ogromnym plusem jest sama intryga, która zaczęła się tak naprawdę wiele lat temu. Do tego styl, tempo. Język jest przyjemny, dużo w nim dialogów. Zgrabnie Autor odnosi się również do wątków autentycznych jak na przykład śmierć polskiego miliardera jako skutek błędu lekarskiego w trakcie zagranicznego zabiegu medycznego. Znajomo brzmi? Mi również. Mimo zagmatwanej fabuły, dzięki stylowi Autora, książkę czyta się bardzo szybko. Sama akcja również dzieje się prędko i to na różnych kontynentach. Denerwowała mnie niezwykle maniera prokuratora nadzorującego Karolinę, który notorycznie zwracał się do niej per „Karolinka”, pewnie nie mniej niż ją samą. Samej Karpickiej jakoś nie potrafiłam sobie wyobrazić. Z jednej strony wieczna ofiara męskiego szowinizmu, wyjątkowo atrakcyjna, z drugiej niezwykle temperamentna, wścibska, błyskotliwa, choć momentami zachowywała się jak słaba kobietka, która nie potrafiła się zmierzyć z konsekwencjami i okolicznościami własnych wyborów podjętych u progu drogi zawodowej. Do tego odważna jak James Bond, aż trochę w tym śmieszna. Widać rozkochanie Autora w satyrze, nie tylko w wątku samej Karoliny.  Kompletnie zaskoczyłam się czytając kolejno odkrywane przez Wolskiego tajemnice. Liczyłam, że Autor będzie wodził mnie za nos każąc mi się co rusz domyślać, kto co i dlaczego. Nic z tych rzeczy. Istotna postać została mi podana na tacy. Zaskoczeniem natomiast był jej pomocnik. Tu muszę zdecydowanie pochwalić Autora, skonstruował postać na miarę bondowskiej „M”. Cichy, ale jakże cenny wspólnik okazał się strzałem w dziesiątkę.

Nie oceniam nigdy książki po okładce. Dzięki fascynacji czytaniem oduczyłam się tego dawno temu. Często jednak postrzegam konkretną publikację z perspektywy odczuć, które odczuwam po przeczytaniu. Zdecydowanie pierwsza część podobała mi się bardziej. Lubię jednak zagadki i dużo znaków zapytania. Drugą połowę przeczytałam tylko z powodu Leny. Musiałam dowiedzieć się, kim ona faktycznie jest.

I totalne zaskoczenie! Happy end. Okazuje się, że i w tym gatunku może się zdarzyć.

Moja ocena: 6/10

Recenzja powstała we współpracy z Wydawnictwem Zysk i S-ka.

Recenzja przedpremierowa: „Sceny z życia małżeńskiego” Ingmar Bergman

SCENY Z ŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO

  • Autor: INGMAR BERGMAN
  • Wydawnictwo: ZYSK I S-KA
  • Liczba stron: 180
  • Data premiery: 03.11.2021r.
  • Data pierwszego wydania polskiego: 01.01.1973r.

Oglądaliście film Ingmara Bergmana pod tym samym tytułem? Film powstał na podstawie mini serialu. Ja oglądałam😊. Mimo, że to było jakiś czas temu, do tej pory pamiętam jakie na mnie zrobił wrażenie. Rozłożył mnie na łopatki. Jak to Bergman zresztą. Mistrz psychologicznych portretów. Socjologicznych opinii, nic nie robiący sobie z obowiązujących na tamten czas w kinie konwenansów. Nie bojący się podejmować ryzyka i nie dbający, czy film będzie miał ogromną publikę. Tworzący wymagające kino, dociekliwe, niekomercyjne.  Słysząc o premierze z 3 listopada br. od Wydawnictwa @Zysk i S-ka nie mogłam przejść obok tej książki obojętnie. „Sceny z życia małżeńskiego” to głęboki obraz rozpadu małżeństwa, gdzie znaczenie ma każdy gest, każde słowo, każda emocje. To próba odpowiedzi na pytanie, co się stało z tą miłością i co zwykle się dzieje, w tych wszystkich przypadkach, gdzie trzeba wreszcie powiedzieć sobie KONIEC.

Oboje, i ty, i ja uciekaliśmy w hermetycznie zamknięte życie. Wszystko było wygładzone, pęknięcia uszczelnione, nie było rzeczy, która nie chodziłaby jak w zegarku. Dusiliśmy się z braku tlenu” –„Sceny z życia małżeńskiego”  Ingmar Bergman.

Wyobraźcie sobie najpierw Marianne i Johana. Małżeństwo, całkiem szczęśliwe z dziesięcioletnim stażem.  Z pozoru żyją w pełnej symbiozie. Spokojnie witają i żegnają każdy wspólny dzień wychowując dwójkę dzieci. A teraz wyobraźcie sobie Marianne i Johana niby takich samych, a jednak całkowicie innych. Ich spokój pękł jak bańka mydlana. Relacja stała się napięta. Marianne nie rozumie Johana. Johan nie stara się zbliżyć do Marianne. Mówią do siebie, ale się nie słyszą. Czują, ale już nie miłość. Cała kawalkada nowych uczuć zastąpiła te dotychczasowe. Pojawiły się stosy pytań o początek, o genezę, o ten moment, w którym wszystko zaczęło się psuć. Pytań, na które nie zawsze otrzymujemy jednoznaczne i proste odpowiedzi.

To literatura intrygująca, obrazująca głęboką przemianę dwojga kochających się ludzi, którzy w pewnym momencie zaczęli być dla siebie obcy. To mocna pozycja, tak samo jak mocne jest kino Bergmana. Literacki obraz niewiele różni się od kinowego. Głębokość problemów w relacji pomiędzy dwojgiem ludzi została zobrazowana w doskonały sposób i w wersji literackiej, i kinowej. To studium konkretnego przypadku, który może brzmieć bardzo znajomo dla wielu z nas. W książce wybrzmiewa typowo skandynawska mentalność. Małomówność, punktualność, posłuszeństwo, wyrachowanie, unikanie rozmów o uczuciach, o problemach, taki typowo uczuciowy analfabetyzm, zgodnie z zasadą wpajaną od pokoleń, że „Każdy sam zajmuje się swoimi zmartwieniami”.

Książka złożona jest z sześciu scen, które odzwierciedlają najważniejsze momenty w życiu Marianne i Johana. Jest to scenariusz wydany w formie książki. O historii tych dwojga ludzi dowiadujemy się z ich dialogów, dialogów rozszerzonych, w których uczestniczą najbliżsi, przyjaciele. Z tych szczątkowych obrazów rozpoznajemy diagnozę rozpadu małżeństwa. Jak sama Marianne stwierdza, „(…) byliśmy tak beznadziejnie tolerancyjni, że woleliśmy z siebie zrezygnować, niż choćby spróbować coś z tym zrobić”.

Ta pozycja pozostawiła mnie w pytaniu jak to się dzieje, że dwojga ludzi uważający się za bardzo szczęśliwych, skomunikowanych, żyjących w symbiozie stwierdza, że tak naprawdę nic ich nie łączyło, że byli bardziej obok siebie.  Czy to pozory? Czy przyzwyczajenie? Przemiana Johana była bardziej spektakularna. Nagle nic nie miało dla niego znaczenia, ani dom, ani dzieci, ani to szczęście, którego doświadczał na co dzień. Marianne zajęło dużo więcej czasu, by zrozumieć nową rzeczywistość i odkryć na nowo siebie z Johanem, lub bez.

Przeczytajcie tą krótką książeczkę. Zanurzcie się w te sceny, gdzie mimo dużych różnic pomiędzy skandynawskim a polskim podejściem odnajdziecie w wielu miejscach siebie i przyznacie, że pewne mechanizmy są Wam bardzo dobrze znane. Zapewniam.

Moja ocena: 8/10

Za możliwość zapoznania się z lekturą przed premierą bardzo dziękuję Wydawnictwu Zysk i S-ka.

„Fryzjer męski” Adam Szulc

FRYZJER MĘSKI

  • Autor: ADAM SZULC
  • Wydawnictwo: Zysk i S-ka
  • Liczba stron: 394
  • Data wznowienia: 12.10.2021r.
  • Data pierwszego wydania: 03.09.2018r.

Z fryzjerstwem nie mam nic wspólnego. Z męskim tylko w aspekcie cięć mego Syna😉. Jakim cudem znalazła się na mojej półce wznowiona w październiku br. przez Wydawnictwo @Zysk i S-ka książka mistrza fryzjerstwa Adama Szulca „Fryzjer męski”? To proste. Ja po prostu uwielbiam ludzi pozytywnie zakręconych, którzy bez swojej pasji żyć nie mogą😊.  Taką postacią jest Adam Szulc. Jak pisze o nim jeden z jego klientów to „Adam Szulc jest fryzjerem totalnym. Odwiedzając jego salon, człowiek czuje się jak w Disneylandzie”. Ja wspomnianego salonu do tej pory nie odwiedziłam @Adam Szulc Barber. Nic straconego, wszystko przede mną. Dobrze jest odwiedzić człowieka, który na swoim oficjalnym profilu FB pisze: „Kim jest fryzjer bez klienta? Nikim!”.

(…) nie dość, że mężczyźni często nie wiedzą, że można u fryzjera umyć włosy, to jeszcze dziwią się, że mycie odbywa się do przodu”. –„Fryzjer męski” Adam Szulc.

To nie tylko poradnik. To podróż w fundamenty fryzjerstwa. Dzięki Szulcowi poznałam nowe znaczenie takich słów jak: łopata, czy poznałam co to znaczy broda mnisia, biskupia, katedralna, olimpijska, czworoboczna, rosyjska pełna. Oprócz rad, jak należy pielęgnować włosy, na co warto zwracać uwagę i jakie środki stosować w sytuacji występowania pewnych przypadłości, z książki można dowiedzieć się jaka była geneza fryzjerstwa męskiego.

Po trzech latach od pierwszego wydania Adam Szulc pokusił się o wznowienie w wersji rozszerzonej. Publikacja została wzbogacona o bardzo ciekawy rozdział poświęcony zagrożeniom, z którymi borykają się i będą borykać w najbliższej przyszłości fryzjerzy męscy. Praca o tyle mnie zaciekawiła, że szukam podobnej, to jest kompletnej i metodycznej pracy na temat fryzjerstwa damskiego. Jako wieloletnia klientka jestem prawie pewna, że i w tej znalazłabym coś dla siebie zakładając oczywiście, że byłaby tak samo dobrze napisana. Z książki wyziera duch fryzjerstwa, szaleństwo artysty, miłość do swej pracy i ogromny szacunek do klienta. Takich mistrzów fryzjerstwa pewnie jak na naparstek, tym lepiej, że miałam przyjemność poznania skrawka tego świata. Świata Mistrza, który mimo, że odległy o lata świetlne od mojego zaciekawił mnie prawdziwie. A więc cytując samego Autora: „Ostrzej brzytwy i do dzieła!”, a raczej dobrego światła i otwartej głowy w trakcie czytania.

Moja ocena: 7/10

Recenzja powstała we współpracy z  Wydawnictwem Zysk i S-ka.

„Wezwanie do miłości” Anthony de Mello

WEZWANIE DO MIŁOŚCI

  • Autor: ANTHONY DE MELLO
  • Wydawnictwo: Zysk i S-ka
  • Liczba stron: 162
  • Data wznowienia: 12.10.2021r.
  • Data premiery w tym wydaniu: 19.11.2019r.
  • Data pierwszego wydania polskiego: 01.01.1994r.

Rozważania Anthony’ego de Mello pt. „Wezwanie do miłości” po raz pierwszy czytałam ponad dwadzieścia parę lat temu będąc nastolatką😊. Dzięki wznowieniu publikacji przez Wydawnictwo @Zysk i S-ka postanowiłam ponownie zapoznać się z przemyśleniami autora na temat współczesnego świata, jego bolączek, żali, trwóg przy okazji sprawdzając, czy nie straciły na aktualności. Przeczytać niewiele ponad sto pięćdziesiąt stron to nie wyczyn. Książkę pochłonęłam w jeden wieczór nie odrywając się od niej ani na moment. Przecież nie można przerywać medytacji😉.

(…) to w jaki sposób panujesz nad sytuacją, określa też to, w jaki sposób panujesz nad sobą” – „Wezwanie do miłości” Anthony de Mello.

Zapytacie, co agnostyk znajdzie w medytacjach Jezuity. Wiele, naprawdę wiele dla siebie. Ta książka nie jest pozycją tylko dla wierzących. W większości odnosi się do ludzkiej codzienności, naszych uczuć, emocji. Do tego co najważniejsze, byśmy mogli wzrastać rozwijając się każdego dnia. To zapiski z obserwacji i poznawania siebie. Uczą uważności na swoje JA, na swoje emocje, tak często skrywane w najdalsze zakątki naszych serc. Wyjątkowo spodobała mi się koncepcja wielu warstw, które każdy z nas ma. Warstw, które nas ukształtowały. To nasze przekonania, przyzwyczajenia, idee, przywiązania, lęki, czy chociażby tradycja i kultura. Tak na wiele z nich nie mamy wpływu. Wiele „wyssaliśmy” z mlekiem matki. Świadomość jednak ich obecności pozwala nam lepiej zrozumieć siebie, a tym samym wszystko to, co nas otacza.

(…) Tak naprawdę nic na świecie nie jest bardziej przenikliwe od miłości. To nie miłość jest ślepa, tylko przywiązanie. Przywiązanie to stan kurczowego przywarcia, który bierze się z fałszywego przekonania, że coś lub ktoś jest nieodzowny dla naszego szczęścia” – „Wezwanie do miłości” Anthony de Mello.

De Mello zaskoczył mnie rozwinięciem kwestii przywiązania vs. miłości do siebie, do innych, do otaczającego nas świata. Nie przypominam sobie, by był to wątek, który zaintrygował mnie tak bardzo te wiele lat temu. Teraz z pokorą czytałam, że często mylimy szczęście i miłość z przywiązaniem, które daje nam pozorne poczucie bezpieczeństwa. Może przestać? Może warto to porzucić, tak jak radzi autor?

Każdy z czytelników sam musi sobie odpowiedzieć na pewne pytania. Sam zrewidować swoje podejście, uważnie wsłuchać się w siebie. Jeśli potrzebujecie odrobiny wytchnienia i zastanowienia się nad tym, z czego tak naprawdę się składa nasze życie i nasze człowieczeństwo, to zachęcam do rozważań pod przewodnictwem jednego z najbardziej znanych przewodników duchowych.

Moja ocena: 7/10

Za egzemplarz recenzencki bardzo dziękuję  Wydawnictwu Zysk i S-ka.

„Duch” Arnold Bennett

DUCH

  • Autor: ARNOLD BENNETT
  • Wydawnictwo: ZYSK I S-KA
  • Liczba stron: 261
  • Data premiery w tym wydaniu: 28.09.2021r.
  • Data 1 polskiego wydania: 01.01.1923r.
  • Data premiery światowej: 01.01.1907r.

Uwielbiam te wydania butikowe Wydawnictwa @Zysk i S-ka. Twarda oprawa, gruby papier, zszyte strony i niebanalna okładka. Ostatnio zachwycałam się wznowioną książką pt. „Portret Doriana Graya” Oscara Wilde’a. Mimo, że nie czytałam żadnej książki Arnolda Bennetta, angielskiego pisarza, musiałam sięgnąć po najnowsze wydanie „Ducha”. Zrobiłam to głównie z powodu…..tłumacza. Dotychczasowe tłumaczenia Pana Jerzego Łozińskiego uważam za arcydzieła. Tak bardzo, że zastanawiam się, ile w tym zasługi autora, a ile tłumacza😉. Mimo, że „Duch” w tym wydaniu miał premierę dosłownie trzy dni temu, tj. 28 września br., ja już jestem po lekturze. Musiałam jak najszybciej, dowiedzieć się, czy tłumaczenie Pana Jerzego Łozińskiego również uznam za wybitne. Tym bardziej, że to przekład nie byle jakiej pozycji, bo powieści wydanej po raz pierwszy ponad sto lat temu, w 1907 roku😊.

Arnold Bennett stworzył historię wielowymiarową. Wątek główny oparł na dwóch bohaterach, to przepiękna sopranistka Rosetta Rosa, która złamała do tej pory wiele serc oraz świeżo upieczony lekarz Carl Foster. Losy tych dwojga stykają się dzięki znajomości z kuzynem Fostera, Sullivanem Smithem. Dzięki niemu Carl dosięga zaszczytu poznania rozkosznej Rosy. Dzięki niemu Carl wkroczył w świat operowy, świat międzynarodowych sław. Dzięki niemu poznał wybitnego śpiewaka – Arlescę. A także dzięki niemu poznał świat pełen pogardy dla innych, poczucia wiecznej wyjątkowości, przepychu, bogactwa i wyższości. Poznał życie w świecie, gdzie nie ma miejsca na zdrową konkurencję, wyrozumiałość, wspieranie się. Jest ciągła walka i walka o wszystko, o widza, o pozycję, o pieniądze, o atencję, o miłość i o uwielbienie. Jak w tym świecie całkowicie dla niego nowym poradzi sobie dobroduszny i sympatyczny Carl. Czy wytrzyma niespodziewane spotkania z tajemniczym jegomościem i zdoła zdobyć serce Rosy?

Nie było zaskoczenia. Jerzy Łoziński jak zawsze w formie. Jego przekład wręcz doskonały. Oddał cały styl, język, grację i specyfikę angielskiego oryginału wprowadzając czytelnika w świat dawno zapomniany, świat krynolin, kosztowności, naiwności w relacji z innymi. To wielka umiejętność wprowadzić współczesnego czytelnika w rzeczywistość sprzed stu lat, w sposób, który go nie męczy, a wręcz zachwyca.

Nie będę ściemniać. Bardzo podobała mi się ta książka, mimo, że wątek tytułowego ducha kompletnie nie przypadł mi do gustu. Spodobała mi się jednak rzeczywistość opisana w bardzo skrupulatny sposób. Jakby Bennett chciał, by książka dawała pełne światło czytelnikowi, który kiedyś, właśnie może za sto lat lub dłużej będzie ją czytał. Idealne odzwierciedlił relacje, zawiść, stosunek kobiet do mężczyzn i odwrotnie. Te wszystkie victorie, fiakry, czy broughamy uniosły moje myśli daleko wstecz, w Londyn z początków XX wieku i ten Londyn idealnie wpasował się w moje oczekiwania. Z jednej strony mroczny, tajemniczy, osnuty mgłą, z drugiej pełen wigoru, atrakcji, okoliczności, rautów, wieczerzy wystawnych i spirytualistycznych seansów oraz występów artystów o światowej sławie. Sam Carl jako bohater został „skrojony” z jednej strony bardzo wnikliwie i adekwatnie do czasów, w których przyszło mu żyć na kartach tej książki, z drugiej jakby z cynicznie, drwiąco. Z jednej strony szarmancki, dobrze wychowany, wykształcony, potrafiący trzymać prawdziwe emocje na wodzy, z drugiej ciągle afirmujący się własną osobą, według niego niewystarczająco obeznaną w świecie, niezbyt męską, niezbyt odważną. Jakby ciągle myślał o sobie, że nie jest wystarczająco dobry. Autor kilka razy „pstryknął mu w nos” wkładając w jego myśli wręcz przezabawne, szczególnie w odniesieniu do opisanej sceny, dywagacje, spostrzeżenia i samooceny. Ta perspektywa Carla dodała książce uroku i czyni ją momentami zabawną. Sama narracja też mi się podobała. Jest to narracja pierwszoosobowa z perspektywy Carla. A jak już wspomniałam powyżej, jest to bohater o zróżnicowanej osobowości, dlatego jako narrator spisał się moim zdaniem przewybornie.

O motywie z tytułowym duchem już wspomniałam. Dodam, że nie urzekł mnie również sposób rozegrania relacji Rosetty z Panią Deschamps. Sama Rosetta też mnie nie przekonała. Chwilami zachowywała się jak trzpiotka, momentami jak prawdziwa światowa i wyniosła diva, a innym razem jak bardzo dojrzała, mimo swoich dwudziestu dwóch lat, kobieta potrafiąca postawić na swoim, używająca bardzo trafnych i inteligentnych argumentów. Trudno jednak pastwić się nad autorem, kiedy to on miał pomysł na głównych bohaterów i to on ten pomysł spożytkował. Nie ja. Nie czytelnik. Moja rola sprowadza się tylko, by skromnie odczytać i spróbować odpowiedzieć na pytanie; co tak naprawdę autor miał na myśli?

Ile się może zdarzyć w trakcie podróży do Paryża, czy to w pociągu, czy na statku? Ile nieszczęść może spowodować chora rywalizacja pomiędzy primadonnami? Ile smutku może przysporzyć wszystkim wokół śmierć ukochanego Rosy, Lorda Clarenceuxa? Ile pozostanie z racjonalnego, oświeconego młodego lekarza, gdy do gry wchodzi nieproszony tajemniczy mężczyzna, który nieproszony zasada w fotelu gospodarza? Ile pytań można zadać do powieści która ma niewiele ponad 260 stron? Oj wiele, gdyż wiele na tych niespełna trzystu stronach się dzieje. Dlatego warto sięgnąć po tę książkę i przeżyć przygodę w iście angielskim stylu, w iście na wskroś londyńskiej rzeczywistości. Miłej lektury!!!

Moja ocena: 8/10

Za możliwość zapoznania się z lekturą bardzo dziękuję Wydawnictwu Zysk i S-ka.

„Wakacje wśród duchów. Antologia opowiadań o duchach” Charles Dickens, Oscar Wilde , William Butler Yeats i inni

WAKACJE WŚRÓD DUCHÓW. ANTOLOGIA OPOWIADAŃ O DUCHACH

  • Autorzy: Charles Dickens, Oscar Wilde , William Butler Yeats i inni
  • Wydawnictwo: Zysk i S-ka
  • Liczba stron: 568
  • Data premiery: 06.07.2021

Dość, że @Zysk i S-ka Wydawnictwo obdarowało mnie całkiem niedawno przepięknymi nowymi wydaniami Kwartetu Aleksandryjskiego Lawrence’a Durrell (przypominam recenzje: „Justyna”, „Balthazar”, „Mountolive”, „Clea”) to na dodatek otrzymałam nowo wydaną antologię opowiadań o duchach, która miała premierę 6 lipca br. Antologię nie byle jaką. Odpowiednio wydaną w twardej obwolucie. Prawda, że okładka jest niezwykle nastrojowa? Z najbardziej topowymi autorami gatunku literatury pięknej w środku, których wybrał, jak i same opowiadania, Tadeusz Zysk. Na uwagę też zasługuje przepiękne tłumaczenie, szczególnie Jerzego Łozińskiego.  Czy w antologii znalazłam same niezwykle historie mrożące krew w żyłach?

Okazuje się, że jestem ogromną fanką literatury pięknej!!! Czego się nie chwycę ostatnio z tej dziedziny, zachwycam się pod niebiosa. Przemęczenie kryminałami, thrillerami, książkami obyczajowymi? Czy szczere docenienie dzieł z tego gatunku? Chyba trochę jedno i drugie. Bez względu jaka jest moja motywacja „Wakacje wśród duchów. Antologia opowiadań o duchach” podobały mi się bardzo!

Nie odnalazłam w nich jednak samej grozy, horrorów, strasznych historii. Odnalazłam dużo więcej. Okazuje się, że topowi autorzy anglojęzyczni jak Oscar Wilde, Charles Dickens, czy Margaret Oliphant mieli ogromne poczucie humoru i umiejętność obrazowania groteski. Do tego oczywiście cięty język i zdolność opisywania przywar, humorów, słabostek i wszelkich ułomności, które trapiły angielskie, walijskie, szkockie, amerykańskie społeczeństwo.

(…) Liczne amerykańskie damy, opuszczając swoją ojczyznę, natychmiast zaczynają nieustannie chorować, gdyż odnoszą wrażenie, że na tym polega europejskie wyrafinowanie…- „Duch Canterville” Oscar Wilde

Oczywiście mam swoich faworytów. Cytowane powyżej przeze mnie opowiadanie „Duch Canterville” okazało się opowieścią niezwykle przezabawną z przerysowanym wątkiem straszącego posiadłość milorda duchem, która została zakupiona przez amerykańskiego pastora Otisa. Nie było w nim ani grozy, ani horroru. Była za to duża dawka humoru oraz prześmiewcza narracja opisująca chociażby relację domownikami z duchem opartą na „wojnie domowej”, na zasadzie kto kogo przetrzyma. Podobało mi się również opowiadanie „Pallinghurst Barrow” Granta Allena, który znowu zobrazował perturbacje młodego Rudolpha w trakcie gościny u Lady Bouviere-Barton. Gdzie niespotykaną wkładką okazały się doświadczenia na Długim Kurhanisku, o których się słyszy, ale w które się nie wierzy.

Mogłabym tak długo relacjonować mój zachwyt nad poszczególnymi dziełami tej krótkiej formy, które znalazły się w antologii. Nie o to jednak w recenzji chodzi. Chodzi, by wskazać potencjalnemu czytelnikowi czy warto. Ja zdecydowanie piszę, że warto. Nawet jeśli nie jesteście fanami dawnej literatury pięknej, użyty w tłumaczeniu język nie nuży,  nie denerwuje, nie drażni współczesnego czytelnika. Pozwala mu poczuć ten zapach, ten strach, tę duszność wydarzeń, o których czytamy.

Ps. oczywiście zachęcam czytać opowiadania odrębnie. Ja tak zrobiłam. Poszczególne historie nie miały więc prawa zlać mi się w całość.

Moja ocena: 9/10

Za możliwość przeczytania książki bardzo dziękuję  Wydawnictwu Zysk i S-ka.

„Kwartet aleksandryjski. Clea” Lawrence Durrell

KWARTET ALEKSANDRYJSKI. CLEA.

Autor: Lawrence Durrell

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Cykl: Kwartet aleksandryjski (tom 4)

Data premiery w tym wydaniu: 2021-05-18

Data 1. wyd. pol.: 1975-01-01

Liczba stron: 352

To moje ostatnie spotkanie, przynajmniej na tę chwilę 😉 z Kwartetem Aleksandryjskim Lawrence’a Durrella od @Zysk i S-ka Wydawnictwo. Przy okazji premiery w tym wydaniu z dnia 18 maja br. ostatniej części, tj. „Kwartet aleksandryjski. Clea” miałam możliwość zapoznania się również z poprzednimi tomami cyklu, dlatego publikacja recenzji premiery majowej jest opóźniona. Nie żałuję, że skorzystałam z tej okazji. „Justyna” oceniona 8/10, „Balthazar” 9/10, tak samo jak trzeci tom kwartetu „Mountolive”. Wysoki poziom zawarty w tej literaturze, zasługuje na wysokie oceny. Proste. Zaczęłam wpis początkiem zdania: „To moje ostatnie spotkanie, przynajmniej na tę chwilę ..”. Więc nie ostatnie  w ogóle. Planuję wrócić jeszcze do Kwartetu, do tego dusznego Egiptu, tych gorących nocy i bardzo wyrazistych bohaterów sprzed kilkudziesięciu lat. Kochać literaturę piękną, a nie czytać Kwartetu Aleksandryjskiego to jak być fanką Marvela i nie widzieć żadnego filmu serii. Nie da się!!! Po prostu się nie da!!!

„(…) Najtkliwszym, najtragiczniejszym ze złudzeń jest wiara, że naszymi uczynkami możemy coś dodać albo ująć od sumy dobra i zła w świecie…” – „Kwartet aleksandryjski. Clea” Lawrence Durrell.

Irlandczyk Darley po pobycie na wyspie powraca na zaproszenie Nessima do Aleksandrii. Wraca inny. Wraca nie sam. Ze sobą przywozi córkę Melissy i Nessima. Dziewczynkę, której zastępował ojca podczas pobytu na wyspie. Jego ukochane miasto, które wspomina z rozrzewnieniem czując przy tym wszechogarniającą tęsknotę spowija II wojna światowa. Nic już nie jest takie same. Nessim nie jest już przyjacielem Mountolive’a. Justyna i Nessim nie są już sprawcami spisku i nie toczą ukrytych wojen. Jedno co łączy z wydarzeniami sprzed kilku lat to „(…) Pradawne uśmiechy, archaiczne zwroty, tradycyjne żarty, kurtuazja starego świata, który już zanikał…”, ale szczęśliwie dla nas nie znikł całkowicie. Co zastał tak naprawdę Darley po powrocie do Aleksandrii? Kogo zastał Darley po powrocie do Aleksandrii? Co się stało z jego przyjaciółmi, z Balthazarem, Justyną, Nessimem i Cleą? Parafrazując; „Jakie nowe cechy odkryje w nich po tym okresie rozłąki, kiedy znów ogarnie go atmosfera miasta, miasta nowego, wchłoniętego teraz przez wojnę?”.

Nie na taką Cleę czekałam od pierwszego tomu cyklu, od książki „Kwartet aleksandryjski. Justyna”, gdy przy okazji recenzji napisałam „Miłym zaskoczeniem była poznana w połowie książki Clea. (…) Liczę na to, że Clea z czwartej, ostatniej części nie utraciła tej świeżości, tego intelektualnego wyzwolenia, tej radości” (recenzja na Kwartet Aleksandryjski. Justyna). Clea w ostatnim tomie serii jest całkowicie inna, jak inni są wcześniej poznani bohaterowie. Nessim jest bez oka i ma okaleczoną dłoń. Godzi się na sytuację w mieście, nie jest już aktywnym buntownikiem, który gromadzi wszystkich wokół siebie. Justyna po wylewie nie grzeszy już urodą. Bagatelizuje związek i gorący romans z Darleyem. Balthazar poniżany, bity i sponiewierany przez kochanka stał się wrakiem człowieka próbując nieskutecznie się okaleczyć. Clei nie przybyło tylko kilka zmarszczek. Clea stała się bardziej stateczna, mniej entuzjastyczna. Z początku Durrell zobrazował ją podobną do siebie z poprzednich części, by po chwili zmienić jej oblicze. Stała się bardziej nieobliczalna, mniej zadowolona, bardziej zamyślona, cierpiąca na niepochamowane wybuchy gniewu, jakby jej własna skóra przestała na nią pasować.

W tej ostatniej części Autor powrócił do narracji pierwszoosobowej z punktu widzenia Darleya, zrobił to oczywiście w nietypowo angielskim stylu. Narracja nie jest wyważona, nie jest pragmatyczna. Jest owiana tajemnicą, nienasyceniem, niespełnionym pragnieniem. Wszystko się skończyło. „(…) Persewarden i Liza, Darley i Melissa, Mountolive i Leila, Nessim i Justyna, Naruz i Clea…”. Jakby Durrell chciał całą historię, cały kwartet zamknąć klamrą. Z jednej strony mu się udało. Poniekąd opisał, co się zadziało z głównymi bohaterami cyklu, w jaki sposób na swój sposób dojrzeli. Z drugiej niekoniecznie. Dla mnie to najsłabsza część całego kwartetu. Nie do końca emocje, wydarzenia zobrazowano w sposób konsekwentny. Autor opisał całkowicie różną, od poprzednich części rzeczywistość. Po raz pierwszy miałam wrażenie chaosu w narracji, mimo, że  w poprzednich częściach również fabuła była wielowątkowa.  

Czy warto więc przeczytać „Kwartet aleksandryjski. Clea”? Oczywiście, że tak. Nie czytając tej części, to jakby nie zjeść ostatniej gałki lodów w ulubionym smaku na dnie pucharka. Mimo, że tom ten nie spełnił moich oczekiwań jest nadal istotnym źródłem wiedzy o ówczesnej egipskiej atmosferze. To dzięki niemu dowiedziałam się między innymi, że „(…) Arabowie są nie gorsi od Brytyjczyków. Nie wolno byle jak sypać wokół siebie mnóstwa salam alejkum. Jadący na wielbłądzie powinien pierwszy pozdrowić człowieka, który dosiada konia, ten kłania się pierwszy jadącemu na ośle, który z kolei pierwszy pozdrawia idącego pieszo; idący musi pierwszy pozdrowić siedzącego, mała grupa ludzi – większą, młodzi starczych…” i tak dalej, i tak dalej. Prawda, że to unikatowa pozycja? Prawda, że to literatura wysokich lotów?

Moja ocena: 7/10

Za możliwość przeczytania książki bardzo dziękuję  Wydawnictwu Zysk i S-ka.